به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل
بنیاد بوعلیسینا به نقل از خبرگزری تسنیم، مردم همدان به پزشک حکیم میگفتند و از
زمانهای بسیار قدیم همدان مرکز طب و طبابت بوده و کلیه مراحل طب سنتی در این شهر
اجرا و تعلیم داده میشده است
.
حکیمها بیشتر آنهایی که مسلمان بودند
اغلب عمامه ترمه بر سر میگذاشتند و اگر سید بودند عمامه سیاه. لباس آنها عبارت
بود از جبه و ارخالق قبا و لباده که به تن می کردند و عصا به دست گرفته و کفش
ساغری میپوشیدند و نیز شال ترمه به کمر می بستند و در پر کمرشان یک لوله کاغذ
سفید قرار میدادند. داخل جیبشان قلمدان بود و سوار بر اسب یا الاغ به عیادت
بیماران میرفتند و صبحها، عصرها و گاهی هم شبها مشغول معاینه و مداوای مریضهای
خود میشدند.
بیشتر حکیمان همدانی در محله حکیمخانه
که امروز هم آثاری از آن باقی مانده است محکمه داشتند. محلی پیشین حکیم خانه
امروزه بازار مظفریه خوانده میشود حکیمان در این محله میزیستند و بیماران را
معاینه میکردند. مجموعه حکیمهای همدانی از سه گروه مسلمان، کلیمی و ارمنی تشکیل
می شدند اما اغلب کلیمی بودند».
آنچه از منظر شما گذشت گوشههایی از
کتاب ارزشمند «پزشکی مردمانه در همدان» است، مجموعه ای که با تحقیقهای میدانی
پژوهشگر پرتلاش زنده یاد عباس فیضی در طول سالهای مختلف گردآوری شده و سپس
به دست مهدی به خیال تدوین و بازنویسی شده است.
در این اثر ارزشمند درباره مسائلی
مانند دوا درمان، حکیم و حکیم خانه، شناخت بیماری و علاج آن، مزاج شناسی، علاج
بیماریها با استفاده از گیاهان دارویی و بسیاری مطالب ارزشمند دیگر سخن به
میان آمده است.
کتاب «پزشکی مردمانه در همدان» از جمله پیوستهای دانش نامه استان
همدان است؛ کتابی که تدوین شد تا به قول مرحوم عباس فیضی نشان دهد: «هنوز بعد از
قرنها در شهر کهن و تاریخی همدان همچون سایر شهرهای ایران طب عامه جایگاهی رفیع
دارد چرا که مردم همدان عقیده دارند این سنت میراث کهن و پر ارجی است که در تمامی
ایران و با تجربه حکیمان و بزرگان ایرانی شکل گرفته و هزاران سال است که مورد
استفاده بوده و هست. همدان در شکوفایی این علم نقشی عظیم و پربار داشته و هنوز هم
محل مخصوص حکیمان این دیار به نام درب حکیمخانه خوانده میشود. هرچه متاسفانه دیگر
از طب و طبابت به آن معنا در این محل خبری نیست ولی یاد اعجاز مسیحاگونه این
حکیمان که حاصل تجربه پیرزنان و پیرمردان بوده و در طول قرنها از سینهای به سینه
دیگر رسیده، همچنان فروزان است».
این اثر که شصت و پنجمین اثر مکتوب
حوزه هنری استان و چهاردهمین مکتوبه دانشنامه همدان است، با تصویر روی جلد مهدی
پرستارشهری، صفحهآرایی خلیلالله بیکمحمدی، توسط نشر طلایی در ۱۱۰۰ نسخه و ۱۴۶ صفحه بهچاپ رسیده است.