مراسم اهدای پنجمین دوره جایزه جهانی "ابن سینا برای اخلاق در علم" با حضور نماینده ایران و قائم مقام یونسکو در مقر این سازمان در پاریس برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل
بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی در پاریس، مراسم اهدای پنجمین
دوره جایزه جهانی ابن سینا برای اخلاق در علم که در سالجاری به موضوع "اخلاق
زیست محیطی" اختصاص دارد، در مراسمی در روز پنجشنبه ۲۳ آبان‌ماه ۱۳۹۸ با حضور قائم مقام یونسکو و احمد
جلالی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در این سازمان برگزار شد.
پروفسور دونالد ای. براون Donald A. Brown
برنده امسال این جایزه که به اجماع از سوی هیئت داوری بین‌المللی
انتخاب شد، استاد شهیری است که سالیان درازی از عمر خود را مصروف «اخلاق در علم» و
خاصه پیرامون "اخلاق زیست محیطی"، با ارائه پژوهش‌های بسیار وزین و
تدریس در دانشگاه‌های معتبر جهان کرده است.
دستاوردهای آکادمیک دونالد ای براون
در برجسته کردن جایگاه اخلاق در موضوعات مربوط به تغییرات آب و هوایی در سطوح ملی
و بین‌المللی و تحلیل‌های موثر او بر چرایی غفلت از اصول اخلاقی در خصوص تغییرات
اقلیمی و زیست محیطی و نحوه رفع این کاستی ها در مقالات و کتاب‌های ایشان ارائه
شده است.
مشارکت و مشاوره وی در ساختارهایی
مانند IPCC و IUCN
تاثیر زیادی بر سیاست‌های آب و هوایی در سطوح بین‌المللی برجای
گذارده است.
نامبرده هراسی از به چالش کشاندن
سیاست‌های ملی نامناسب (دولت آمریکا) در قبال موضوعات مربوط به محیط زیست کره زمین
نداشته و موضوعات اخلاق زیست محیطی، رابطه اخلاق و سیاست‌های توسعه پایدار و جهان‌شمولی اخلاق در علم از زمینه های مورد
علاقه و فعالیت جدی این دانشمند بوده است.
دونالد ای. براون از سال ۲۰۱۲ تاکنون به عنوان استاد و پژوهشگر در
دانشگاه وایدنر اشتغال داشته است. علاوه بر این در دانشگاه‌های گریفت استرالیا،
ناگویا ژاپن، اوکلند نیوزیلند، نانجینگ چین و پن استیت در آمریکا تدریس و تحقیق
کرده است.
بعضی از مسئولیت و فعالیت‌های پروفسور
براون در حوزه اخلاق، شامل مدیریت برنامه دفتر سیاست بین‌المللی زیست محیطی سازمان
ملل متحد، مشاور دفتر دبیرکل سازمان ملل متحد در خصوص همگرایی اخلاق و مذاکرات
مربوط به تغییرات آب و هوایی، مشاور سردبیران در موضوعات اخلاق زیست محیطی است.
وی همچنین از تهیه کنندگان متون ارائه
شده در کارگروه سوم نشست بین‌المللی تغییرات آب و هوایی (IPCC) و ارزیاب برنامه یونسکو در خصوص اخلاق
تغییرات آب و هوایی است.
»جایزه ابن سینا برای اخلاق در علم »
از سال ۱۳۸۲ (۲۰۰۳) به ابتکار و پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران و تصویب کنفرانس
عمومی یونسکو رسمیت یافت.
این جایزه که هر دو سال یک بار اعطا
می‌شود، به افراد یا گروه‌هایی تعلق می گیرد که پژوهش‌های علمی آنان در زمینه
«اخلاق در علم و فناوری» مرجعیت آکادمیک یافته و مورد استناد علمی قرار گیرد و
همچنین همراه با فعالیت‌هایی باشد که منشأ توجه و تحرک محافل علمی و دانشمندان و
نخبگان و افکار عمومی نسبت به ارتباط وثیق مؤلفه اخلاق در توسعه علمی است و به
تفکر عمیق در این باره بینجامد.
طبق مقررات جوایز رسمی یونسکو،
دبیرخانه یونسکو و کشور حامی و مؤسس جایزه در بررسی صلاحیت علمی نامزدهای دریافت
این جایزه دخالتی ندارند.
انتخاب برنده با هیئت داوران بین‌المللی
است که مرکب از سه عضو با ملیت‌های مختلف است که از سوی مدیر کل یونسکو از میان
اعضای «کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری» منصوب می شوند و یکی از آنها باید از
منطقه جنوب غربی و مرکزی آسیا باشد.
به افتخار ابن‌سینا، ایران و همدان
رئیس روابط عمومی وامور بین‌الملل
بنیاد بوعلی‌سینا در این زمینه اضافه کرد: این جایزه که به افتخار میراث علمی شیخ‌الرئیس
که در جهت خدمت به بشریت است؛ با مصوبه کنفرانس عمومی یونسکو به‌صورت دوسالانه
اعطا می‌شود که بر پایه اساسنامه جایزه سه عضو کمیسیون جهانی اخلاق در علم و
فناوری با انتخاب مدیرکل یونسکو برنده را انتخاب و معرفی می‌کنند.
توکل دارائی با اشاره به اهمیت اهدای
این جایزه به نام ابن‌سینا و ایران گفت: تأسیس این جایزه جزو فعالیت‌های ماندگار
سفیر دائم جمهوری اسلامی در یونسکو آقای دکتر جلالی است که عضو هیئت امنای بنیاد
بوعلی‌سینا نیز هستند.
ایشان که هم‌اکنون هم بعد از چند سال،
دوباره به‌عنوان سفیر دائم ایران در یونسکو فعالیت می‌کنند، خود از دانشمندانی است
که در زمینه معرفی مفاخر ملی ایران هم مقاله و کتاب‌های متعدد دارند و هم پیگیر
تأسیس بنیادهایی مثل بوعلی‌سینا و شمس و مولانا بوده‌اند.
اهدای این جایزه در سطح بین‌الملل به
نام ایران نشان از پذیرش پیشگامی کشورمان در تولید علم و از سویی اعتراف به
خاستگاه ایرانی شیخ‌الرئیس است. انتخاب شیخ‌الرئیس به‌عنوان نابغه‌ای جهانی و
پرچمدار اخلاق در علم جزو افتخارات ملی است و ما ارج‌گذار وزرای علوم در گذشته و
حال که پیگیر تأسیس و راه‌اندازی این جایزه و تأمین اعتبار آن برای تداوم اهدای آن
بوده‌اند، هستیم. نقش جناب دکتر جلالی در احیای دوباره این جایزه قابل ستایش است و
به نمایندگی از بنیاد بوعلی از دستور و پیگیری جناب دکتر غلامی، وزیر علوم در
تأمین اعتبار برای برگزاری این جایزه در شرایط تحریم نیز کمال تشکر داریم.
رئیس روابط عمومی و امور بین‌الملل
بنیاد بوعلی‌سینا خاطرنشان کرد: به علت پرداخت نکردن تعهدات مالی ایران که از طریق
وزارت علوم پرداخت می‌شود؛ اهدای این جایزه به مدت دو دوره از ۸۸ تا ۹۲ متوقف شد و بعد از آن نیز شورای
اجرایی یونسکو در سال ۹۳ می‌خواست جایزه را لغو کند که با تلاش وزیر وقت علوم آقای دکتر
فرجی‌دانا احیا شد و به چهارمین برنده آن دکتر شینواری از پاکستان جایزه داده شد.
دارائی، با تبریک اهدای پنجمین دوره
این جایزه پیشنهاد داد مسئولان استان همدان با همکاری و هماهنگی نماینده ایران در
یونسکو از فرصت اهدای این جایزه برای معرفی تاریخ و تمدن این منطقه به‌عنوان نماد
سیاست و علم در ایران‌زمین استفاده کنند.
«جایزه ابن سینا برای اخلاق در علم»
تنها جایزه ای در موضوع «اخلاق در علم» است که در سطح سازمان ملل رسمیت دارد و نیز
تنها جایزه ای است که ایران در نظام سازمان ملل تاسیس کرده و به برجسته کردن موضوع
آن در یونسکو همت گمارده است. سند تاسیس و توالی سه رکن عنوان جایزه (ابن سینا +
اخلاق + علم) معنای نمادین بسیار پرقدرتی دارد.
ارتباط این اجزاء، تداعی کننده تاریخ
علم و تمدن در کشوری است که از پیشتازان دانش در جهان بوده، ستایش «علم» را به
«اخلاق» و این دو را به بوعلی سینا، این نابغه جامع الاطراف و چهره جهانی ماندگار
علم و اندیشه و اخلاق پیوند می دهد.
گفتنی است که از آغاز تأسیس این جایزه
تاکنون، هیأت داوران بین‌المللی، دانشمندان و پژوهشگران برجسته و فعال زیر را
شایسته دریافت این جایزه دانسته است:
• در سال ۲۰۰۵، Professor
Margaret Somerville ، از استرالیا-کانادا؛
مدیر مرکز دارو، اخلاق و قوانین دانشگاه مک‌گیل در مونترال؛
•در سال ۲۰۰۷، Professor
Abdallah S. Daar ، از عمان؛ مدیر برنامه
اخلاق کاربردی و فناوری زیستی و معاون برنامه ژنومی و بهداشت جهانی دانشگاه
تورنتو؛
• در سال ۲۰۰۹، Professor
Renzong Qiu
، از چین؛ پژوهشگر ارشد مؤسسه فلسفه و رئیس کمیته علمی مرکز
اخلاق زیستی در کالج پزشکی پکن؛
• در سال ۲۰۱۵، Professor
Zabta Khan Shinwari ، از پاکستان؛ رئیس
دپارتمان فناوری زیستی دانشگاه قائداعظم اسلام آباد.
