برپایی نشست افکار سینوی در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از روزنامه اطلاعات، در ابتدای این نشست، دکترحسن بلخاری رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ضمن خیرمقدم به میهمانان و استادان گفت: در ابتدای سخنانم می خواهم عذر تقصیر بخواهم از شیخ الرئیس که جهانی ترین مرد ایران است نه از این جهت که بسیاری از آثار اومغفول مانده و در ایران چاپ نشده و نه برای اینکه بعد از همایش بزرگ در سال ۱۳۳۳، جلسه ای برگزار نشده،بلکه به خاطراینکه در ایران کتابی منتشر می شود که در آن ابن سینا را یک خردستیز می نامند! و بدو بیراه‌های ‌ناروا و نادرست به او نسبت می‌دهند آن هم ابن سینایی که جهان، بهتر از ما او را می شناسد.

وی افزود: در دانشگاه ییل آمریکا گروهی داریم که به طورخاص درباره ابن سینا کار می کنند و کتاب Before & after Avecina حاصل آن است، یا در دانشنامه استنفورد آمده که ترجمه لاتین قانون بنیاد و پایه تحصیلات دانشگاه‌های اروپا بوده است. در دانشنامه معروف دیگری ابن سینا را یکی از مهم ترین فیلسوفان جهان قبل از مدرنیته می دانند. امام خمینی(ره)، بدون اینکه دیدگاهی سیاسی به نظرش داشته باشیم، هم در مصباحُ الهِدایَه الی الخِلافَه و الوِلایَه ابن سینا را فیلسوف نابغه و بزرگ می نامد.

مهدی محقق رئیس هیا‌ت مدیره انجمن آثار و مفاخرفرهنگی گفت:

ابن‌سینا نابغه ای بود که هنوز سنش به ۲۰سال نرسیده بسیاری از کتاب‌های فلسفه و منطق را مطالعه کرده بود. کتاب «شفا»ی او دائرة المعارفی از همه علوم الهیات، طبیعیات، ریاضیات، هندسه، حساب و موسیقی است. بسیاری از آثار او در میان اروپائیان شناخته وبه زبان لاتین ترجمه و تا قرن نوزدهم دردانشگاه‌های بزرگ تدریس شده است.

وی افزود: بعضی‌ها گفتند که چرا ابن سینا نام «شفا» را که متناسب با علم پزشکی است روی کتاب فلسفی و نام «قانون» را که اصطلاحی در حوزه منطق است روی کتاب پزشکی گذاشته است. من فکر می کنم دلیلش این است که خواننده به این موضوع توجه کند که فلسفه و سایر علوم از هم جدا نیستند و دیگر اینکه فلسفه، طب پزشکی فکر است. درثانی کتاب‌های پزشکی قدیمی ما با مقدمه فلسفی آغاز شده است. مثل ذخیره خوارزمشاهی. ‌جالینوس، پزشک بلند مرتبه کتابی دارد که در آن می گوید طبیب فاضل باید فیلسوف هم باشد. ابن سینا جامع همه علوم زمان خودش بوده و آثار خود را هم به زبان فارسی و هم به زبان عربی می نوشته است.

فهرست کتاب‌های عربی او را جرج قنواتی نوشته و یحیی مهدوی نیز آثار او را درج کرده که کتاب بزرگی شده است.

ابن سینا به رغم اینکه آثارش غرب و شرق عالم را گرفته دشمنانی هم داشت. به عنوان مثال کتابی به نام «حدوث العالم» منتشر شده که در آن از ابن سینا به بدی یاد کرده و این کتاب پس از کتاب امام غزالی دومین ضربه را به فلسفه اسلامی زده است. در میان عرب‌ها هم دشمنان زیادی داشت ولی باید این را دانست که علم و عالم درخشش و تابشی دارد که با گفتار معاندین ضعیف نمی شود و از بین نمی رود.

آیت الله غیاث‌الدین طه محمدی، نماینده ولی فقیه و امام جمعه شهر همدان از دیگر سخنرانان این نشست بود که برای سخنرانی در این مراسم از همدان به تهران آمده بود .وی گفت: در جلسه ای که در محضر رهبر معظم انقلاب بودیم‌.

‌ایشان از برگزاری مراسم برای بزرگان بسیار استقبال کردند و گفتند که این بزرگان خورشیدند. تعبیر ایشان دقیقا درست است. بوعلی سینا و امثال او خورشیدهایی هستند که برتفکر و عقل انسان‌ها می‌تابند به همین دلیل هم ما وظیفه داریم یاد و خاطر آنها را زنده نگه داریم.وی افزود: در دنیای امروز عقلانیت زیر سوال رفته و شما که امروز مهمان نشست هستید به احترام عقلانیت حضور دارید.شیخ الرئیس در دنیا به خوبی شناخته شده است البته فقط او را در حوزه طب می شناسند و از تسلط او بر سایر علوم بی خبرند که دلیلش هم کم کاری ما در این حوزه است. علامه حسن زاده آملی درباره نمط نهم اشارات و تنبیهات (مقامات العارفین) ابن سینا می گوید: اگر کسی در عرفان عملی مراحلی که ابن سینا ذکر کرده را طی نکرده باشد در عرفان نظری هم موفق نیست. در سمیناری در کشوری مثل بلاروس که سرجمع ۱۰۰ هزار نفر جمعیت مسلمان دارد، ۱۱۰مقاله درباره ابن سینا نوشته شده بود و این یعنی اینکه کشورهای دیگر در شناخت ابن سینا از ما جلو افتاده اند.

دکتر غلامرضا اعوانی، چهره ماندگار فلسفه در ادامه این نشست گفت: سخن گفتن راجع به ابن سینا کار دشواری است. آثار او پس از گذشت این همه سال هنوز آنطور که باید و شاید شناخته شده نیست و هنوز ۴۰درصد آثارش چاپ نشده است. من همه شما را تشویق می کنم که شرح حال ابن سینا را چندین بار بخوانید.خود من حدود ۱۰- ۱۵دفعه شرح حال ابن سینا را خواندم و هربار از آن مطالب زیادی آموختم. ابن سینا شارح نبود بلکه سرمنشاء علوم در زمان خودش بوده است. زمانی به کتابی از کتاب‌های خودش که در بلخ بوده دسترسی نداشت و آن را از حفظ نوشته است.

اشتباه بزرگی که راجع به ابن‌سینا می‌شود و غربی‌ها هم آن را تکرار می‌کنند و در کتب درسی مان هم آمده این است که او را فیلسوف نوافلاطونی می‌نامند و می گویند حرف تازه ای نزده و حرف‌هایش تکرار ارسطوست؛ در حالیکه اصلا اینطور نیست. ابن سینا در هررشته ای که واردشده بسیار تخصصی درباره آن نوشته است. وقتی منطق ابن سینا را با منطق ارسطو مقایسه می کنیم به تفاوت نظریات این دو بیشتر پی می بریم.تخیل او قوی تر است.در منطق،چنان تمامی حالات و مسائل منطق شرطی را بیان کرده است که من امروز بعد صدها سال آن را همانند منطق جدید می بینم.درصورتی که ارسطو منطق شرطی یا رواقی وجود ندارد.اعوانی در ادامه به مقایسه بحث قضایا از منظر ارسطو و ابن سینا پرداخت و توضیح داد: در نوشته‌های ارسطو منطق شرطی وجود ندارد ولی ابن سینا به این بحث به صورت مفصل پرداخته است. علاوه براین ابن سینا در الهیات کاری کرده است کارستان؛ یکی از دستاوردهای او در این حوزه اینکه الهیات را برمبنای وجود و ماهیت دسته بندی کرده است. از دیگر دستاوردهای بزرگ او بحث راجع به برهان وجود و امکان است به این معنا که تمام اشیاء ممکن الوجودند و اقتضای وجود ندارند. در میان برهان‌های علمی هم محکم ترین برهان همین نوع برهان است. با اینکه کتاب «شفا» ی او تام وتمام است ولی در ابتدای آن می‌نویسد؛ این فلسفه من نیست و کامل شده فلسفه مشاء ست فلسفه من را می‌توانید در حکمت المشرقیه بخوانید.

‌ابن سینا کتاب‌هایی در چند جلد درباره داوری فلاسفه مغرب و مشرق نوشته ولی به دست مسعود غزنوی طالبانی از بین رفت. نکته آخر هم اینکه غربی‌ها در شناخت ابن سینا از ما جلو افتاده اند. یادم هست چندسال پیش در کتابی ۴۰۰صفحه‌ای همه مقالات و نوشته‌های ابن سینا جمع‌آوری شده بود.

نجفقلی حبیبی، پژوهشگر فلسفه اسلامی به عنوان آخرین سخنران این مراسم گفت: در حال حاضر مشغول تصحیح کتاب «قانون» ابن سینا هستم چرا که این کتاب بارها در سراسر دنیا به خصوص بیروت تجدید چاپ شده است. من کار تصحیح را از روی نسخ خطی کشورهای مختلف انجام داده‌ام.

در حال حاضر تصحیح کتاب اول و دوم تمام شده و مشغول تصحیح کتاب سوم هستم که مفصل ترین کتاب از پنج کتاب اوست. در تصحیح هم بهترین بهره را از شرح قطب الدین شیرازی بردم.

وی افزود: قطب الدین شیرازی در شرح خود از شیوه استناد علمی استفاده کرده و نظر همه دانشمندان را آورده و در آخر هم نظر خود را بیان کرده است. کاری که کتاب قانون کرد این بود که با انتشار آن بساط جادوگری برچیده و طب طبیعی جایگزین آن شد. ابن سینا در کتاب دوم شفا کلیاتی درباره دارو بیان و آنها را سه دسته می کند؛ داروهای گیاهی، حیوانی و جمادات. سپس در ادامه خواص و شیوه نگهداری آنها را بیان می کند.حبیبی در ادامه با اشاره به دغدغه سلامت اجتماع بوعلی سینا،گفت‌: از نظر ابن سینا ورزش، حرکتی است ارادی، تند و پیوسته که ضربان قلب را بالا ببرد و فرد را به عرق بیندازد.

باید توجه داشت که برای هر فردی یک گونه از ورزش مناسب است و هرعضوی از بدن ورزش خاص خود را دارد. برای ابن سینا ورزش خیلی اهمیت دارد. او بر داشتن جامعه ای سالم تاکید بسیاری می کند.