ابراهیمی دینانی در مراسم بزرگداشت ابن سینا: ابن سینا ارسطویی نبود/ بوعلی را از هرمسلمانی مسلمان تر می دانم

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از خبرگزاری مهر، مراسم بزرگداشت حکیم ابوعلی‌سینا، حکیم هزاره ها و تجلیل از مقام عبدالله انوار عصر روز گذشته در فرهنگسرای ابن سینا با حضور برخی از اساتید فلسفه برگزار شد.

غلامحسین ابراهیمی دینانی، چهره ماندگار فلسفه یکی از سخنرانان این مراسم بود. وی گفت: جهانی که همه ما و انسان های کره زمین در آن زندگی می کنیم جهان زمان و مکان است  و هرآدمی در زندگی اش برداشت مخصوص به خود را دارد در واقع هر انسانی دارای یک جهان بینی است اگر کسی جهان معقول را نپذیرد آزاد نیست؛ ممکن است زندگی کند ولی آزادی عمل ندارد و این آزاد بودن وجه تمایز میان انسان و حیوان است.

وی افزود: از عنوان این همایش که «حکیم هزاره ها» است بسیار خوشحالم چون ابوعلی سینا حکیم یک هزاره نیست و مربوط به همه دوران زندگی بشر از ابتدای آدم تا الان است. به عقیده بنده نظیر ابن سینا در طول تاریخ پیدایش بشر دو سه نفر بیشتر نداریم، بنابراین نظیر ابن سینا زیاد نیست. اگرچه سقراط و افلاطون را نمی توان نادیده گرفت و آنها هم حکیم هزاره ها هستند.نکته قابل توجه اینکه مناطقی مثل یونان در یک دوره ای معجزه شد و افرادی مثل سقراط، افلاطون و ارسطو را تربیت کرد ولی ایران فقط یک ابن سینا تربیت کرد؛ البته من ابن سینا را از سقراط و افلاطون کمتر نمی دانم.

چهره ماندگار فلسفه ادامه داد: ابن سینا در یکی از آثار خود گفته است: اگر آثار افلاطون این هایی است که به دست من رسیده پس معلوم است که او آدم بی سوادی بوده است، بنابراین می بینید که این حکیم حتی افلاطون را هم قبول نداشته البته ارسطو را می پسندد و این پسندیدن به معنای اینکه او ارسطویی است، نیست چون برخی ابن سینا را ارسطویی را می دانند در حالی که ابن سینا حرف ها و آثاری دارد که حتی به ذهن ارسطو هم خطور نکرده است، بنابراین کسانی که این عقیده را دارند از روی نادانی حرف می زنند.

نویسنده کتاب «من وجزمن» اضافه کرد: امروزه علم پیشرفت کرده اما عقل خیر یعنی ما علوم بدون عقل داریم ممکن است بپرسید مگر علم بدون عقل می شود؟ بله می شود چون عقل علمی با عقل فلسفی تفاوت دارد. در عصر امروز باید از دقیقه ها حرف بزنیم سابق ۱۰۰ سال طول می کشید تا یک نسل عوض شود اما امروز هر سه سال نسل عوض می شود. سوالی که به وجود می آید اینکه با وجود این سرعت پیشرفت  عقل بشر هم پیشرفت کرده است؟ اخلاق بشر پیشرفت کرده است؟ حکومت ها پیشرفت کرده اند؟ متاسفانه جواب همه این سوال ها منفی است.درست است که امروز فلسفه گسترش پیدا کرده و کتاب های فلسفی بسیاری هم نوشته می شود ولی آیا مثل سقراط و افلاطون دوباره پیدا شده است؟ چرا؟ چون فلسفه آنطور که علم پیشرفت کرده، پیشرفت نکرده است.

ابراهیمی دینانی تصریح کرد: ابن سینا یک پزشک بی نظیر بود و سال ها کتاب «قانون» او منبع دانشگاه های مطرح اروپایی بوده است. اگر به اسم کتاب های ابن سینا توجه کنید می بینید که شفا، اشارات و تنبیهات و نجات فلسفی و قانون در حوزه طب است. چرا قانون او در حوزه طب و شفا در حوزه فلسفه است؟ چون ابن سینا فلسفه را شفای روح و شفای روح را از شفای جسم مهم تر می داند و معتقد است فلسفه انسان را از گمراهی نجات می‌دهد. اشارات و تنبیهات او هم ممزوجی از فلسفه و عرفان است.

استاد بازنشسته دانشگاه تهران افزود: شیخ الرئیس اولین عارفی است که عرفانش مغفول مانده است. عین القضات همدانی ابن سینا را از هر عارفی بالاتر می داند. ابن سینا از علوم زمان خودش چیزهای بسیاری می‌دانسته و لی فلسفه او چیز دیگری است که متاسفانه مغفول واقع شده و هنوز احتیاج به خواندن دارد. من وقتی کتاب «التعلیقات» او را می خوانم حیرت می کنم. ملاصدرا از نظرمن فیلسوف بزرگی است با این حال من او را حسنه‌ای از حسنات ابن سینا می نامم.

وی در پایان گفت: اگر ابن سینا در جهان اسلام نیامده بود و آیات قران را تفسیر نمی کرد ما باید با ابن تیمیه و طالبان و داعش به سرمی بردیم. اسلام منهای ابن‌سینا به بوکوحرام ،داعش و طالبان می‌رسد.چون آنها عقل فلسفی ندارند و نمی توانند قرآن را درست بفهمند. ابن سینا به عالم اسلام کم خدمت نکرده است و آنها که او را تکفیر کردند نادانی بیش نبودند. بنده ابن سینا را از هرمسلمانی مسلمان تر می دانم چون اسلام را عقلانی فهمیده و تفسیر کرده است. نظیر او را چه در ایران چه در غرب نداریم و به این زودی ها نخواهیم داشت.

به گزارش خبرگزاری ایبنا، عبدالله انوار نیز در بخش دیگری از این مراسم با بیان اینکه از زمان حیات ابن‌سینا هزار سال می‌گذرد اما همچنان نام او مورد توجه است، گفت: گاووس که یک ریاضی‌دان مشهور است در تاریخ ریاضی از کسانی نام می‌برد که فوق عقل هستند. ما در تاریخ ریاضی سه شاهزاده داریم که عبارتند از ارشمیدس، نیوتن و گاووس. ابن‌سینا نیز مانند گاووس فوق‌عقل است.
 
استاد انوار با اشاره به خاطرات بوعلی‌سینا که از زبان خودش و ابوعبید جوزجانی شاگردش نگاشته شده گفت: ابن‌سینا می‌گوید زمانی که کودکی بیش نبوده پدرش او را برای یادگیری حساب و کتاب و برخی امور پیش یک سبزی فروش می‌فرستد و زمانی که عبدالله ناتلی وارد بخارا می‌شود پدر ابن‌سینا از او می‌خواهد که به او هندسه یاد بدهد ابن‌سینا می‌گوید تا دو جلسه من از او هندسه یاد می‌گرفتم اما از جلسه سوم من معلم او شدم. برای اینکه ببینیم این حرف ابن‌سینا درست است یا دروغ. باید به کتاب‌های او درباره هندسه مراجعه کنیم. بوعلی سینا در هندسه قضایای هندسی را به صورت خلاصه بیان کرده و البته برای هرکدام یک راه‌حل دیگر نیز برشمرده و من نظیر او را تنها در یکی از کتاب‌های فرنگی دیده‌ام.

 
ابتکارات ابن سینا در علوم مختلف
وی با تاکید بر اینکه سایر کارهای بوعلی سینا در رشته‌های علمی دیگر نیز مثال‌زدنی نیز یادآور شد: او در حوزه موسیقی و در کتابش شعر را به افاعیل تبدیل کرده بدون اینکه مشکلی ایجاد کند. ویتکنشتاین که خود از فلاسفه بزرگ است و کتابی درباره فلسفه دارد که فهم آن بسیار مشکل است می‌گوید برای اینکه فلسفه را بفهمیم باید به الفاظ مراجعه کنیم و جالب است که ابن‌سینا در ابتدای کتاب معقولات خود نیز برهمین موضوع تاکید می‌کند و می‌گوید که باید نخست کلمات را بشناسیم و بعد به سراغ فلسفه برویم.
 
این نسخه‌پژوه برجسته با اشاره به اینکه اگر به کارهای ابن‌رشد مراجعه کنیم می‌بینیم که اگر ابن‌سینا نبود او به این مقام نمی‌رسید افزود: بوعلی سینا توسط غزالی بارها تکفیر شد با اینکه غزالی بزرگترین سارق علمی است. تمام تلاش غزالی بر این بوده که فیلسوفان را تفکیر کند و 800 سال به واسطه غزالی، تکفیر فیلسوفان وجود داشته است و در دارالعلم اسلامی که می‌توانست 300 سال از غرب جلوتر باشد به واسطه این سخن‌ها عقب افتادیم.
 
انوار در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه عقل در هر جامعه شلاق از جهل می‌خورد گفت: جاهلین معتقدند که دو مقدمه را نمی‌توان با هم تلفیق کرد و به نتیجه رسید و جای تاسف است که در فرهنگی که افرادی مانند بوعلی سینا پرورش یافته که متعلق به یک مکان مانند بخارا یا همدان نیست، امروز مجادلاتی به اسم اسلام صورت می‌گیرد و به تفکیر می‌رسد.
 
او تصریح کرد: همه ما باید برای تلطیف اسلام فریاد بزنیم چرا که پیام نبی آن انسان‌سازی بود اما امروز اسلام تبدیل به انسان‌سوزی شده است و امیدوارم در فرهنگی که بوعلی‌سینا را ساخته این وضعیت تغییر پیدا کند چرا که ما هرچه داریم از فرهنگ ایرانی است همانگونه که ابن‌خلدون در مقدمه کتابش بر این موضوع اذعان داشته است.
 
در پایان این مراسم از تلاش‌های استاد سید عبدالله انوار با حضور حسن خجسته، نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی، حجت‌الاسلام دعایی، نجفقلی حبیبی، آیت‌الله طاها محمدی و جمع دیگری از مسئولان تجلیل به عمل آمد.