استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپریوره ایتالیا با بیان اینکه آمادگی همکاری با بنیاد بوعلی را داریم، گفت: همکاری ایرانی‌ها برای تهیه نسخ الهیات شفا رضایت‌بخش بود.
به گزارش روابط
عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از خبرگزاری فارس از همدان، آموس
برتولاچی ظهر روز چهارشنبه هشتم اردیبهشت 1395 در جمع خبرنگاران ضمن تشکر از مهمان‌نوازی
همدانیها، اظهار کرد: یکی از اهداف اصلی سفر به ایران، برقراری
ارتباط نزدیک با موسسات سطح عالی در مورد بوعلی سینا است.
وی با بیان
اینکه امیدوارم در آینده رابطه نزدیک‌تری با موسسات علمی در ایران داشته باشیم،
ادامه داد: اقداماتی که در ایتالیا انجام میدهم و در ایران
هم انجام آن آغاز شده است که این میتواند نمایانگر رابطه نزدیکی بین ما باشد.
مدیر پروژه
تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با اشاره به اینکه کتابی با عنوان تأثیر
متافیزیک ارسطو بر متافیزیک ابن سینا تألیف کرده‌ام، افزود: الهیات شفا را به زبان
ایتالیایی ترجمه کرده‌ام.
وی با اشاره به
پروژه مهم تصحیح و ترجمه انتقادی الهیات شفای بوعلی، ادامه داد: بسیاری از ابن
سیناپژوهان آمریکایی، آلمانی و ... با این پروژه همکاری دارند.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا با بیان اینکه پروژه تصحیح و ترجمه انتقادی
الهیات شفای بوعلی پروژهای پنج ساله است و از سال 2014 آغاز شده است، بیان کرد:
پروژه دو هدف اصلی دارد که نخستین هدف آن شناسایی نسخه‌های الهیات شفا در تمام
کتابخانه‌های دنیا و تهیه کپی دیجیتال از این نسخه‌هاست.
وی با تأکید بر
اینکه این کپی‌ها در دسترس همه کسانی که در پروژه کار می‌کنند، قرار
گیرد، ادامه داد: هدف دیگر این است که تصحیح انتقادی بر مبنای نسخه‌های گردآوری شده
انجام شود و بتواند جایگزینی برای چاپ مصر این کتاب باشد.
برتولاچی با
تأکید بر اینکه چاپ تصحیح الهیات شفا که در قاهره انجام شد بر مبنای پنج نسخه بود
و هیچ کدام از نسخ در ایران نبوده است، ادامه داد: تنها منبع ایرانی مورد استفاده
در چاپ مصر، چاپ سنگی شفا در تهران بود.
وی با تأکید بر
اینکه هم اکنون 230 نسخه از الهیات شفا را شناسایی کرده‌ایم، افزود: نسخ زیادی از
الهیات شفا برای این پروژه جمع‌آوری شده است.
مدیر پروژه
تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با بیان اینکه بعد از چاپ مصر دو تصحیح دیگر
از کتاب الهیات انجام شد که یکی مربوط علامه حسن زاده آملی در قم است، ادامه داد:
این چاپ برمبنای پنج نسخه متعلق به کتابخانه شخصی ایشان انجام شده است.
وی با بیان
اینکه یکی دیگر از تصحیح‌های انجام شده در ایران مربوط به حامد ناجی اصفهانی است،
افزود: این دو تصحیح توجه محققان را در منابع و نسخه‌های ایرانی جلب کرد، چراکه ایران
کشوری است که بیشترین نسخه خطی الهیات در آن وجود دارد.
برتولاچی با
تأکید بر اینکه در ایران کهن‌ترین نسخه شناخته شده الهیات وجود دارد، افزود:
بنابراین می‌توان گفت به هیچ وجه امکانپذیر نیست که تصحیح نقادانه از الهیات شفا
انجام شود، بدون اینکه نسخه‌های ایرانی شفا در نظر گرفته نشود.
وی در ادامه با
تأکید بر اینکه پروژه تصحیح الهیات شفا دو بخش دارد، افزود: بخش نخست مربوط به نسخ
می‌شود که این کار تا ماه جولای امسال به پایان می‌رسد و بخش دیگر مربوط به تصحیح
اثر است که از سپتامبر امسال آغاز خواهد شد.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا با اشاره به اینکه از 230 نسخه شناسایی شده، 200
نسخه به صورت دیجیتال تهیه شده است، افزود: دیتا بیس حدود 100 نسخه درست و داده‌ها
وارد شده است.
وی با بیان
اینکه سه تیم برای این پروژه کار می‌کنند، افزود: یکی از تیم‌ها بر روی بخش
شناسایی نسخه‌ها کار می‌کند، تیم دوم مربوط به تصحیح اثر بوده و گروه سوم از نظر
تکنیکی به پروژه کمک می‌کنند.
مدیر پروژه
تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با اشاره به اینکه بخش سوم که بخش تکنیکی
پروژه است به دیتا بیس پروژه برای عکس‌های دیجیتال نسخه‌ها می‌پردازد، ادامه داد:
بخش دیگر تکنیکی مربوط به نرم‌افزار است تا گروه بتواند دادههای نسخ تهیه
شده را وارد کند چراکه در ابتدا ثبت اختلاف نسخه‌ها بسیار مفصل
خواهد شد و نمی‌توان اختلاف نسخه‌ها را روی کاغذ آورد.
وی با بیان
اینکه موضوع بعدی در پروژه روش تصحیح است، افزود: از آنجایی که الهیات به 10 مقاله
تبدیل می‌شود به همین دلیل از 10 محقق خواستهایم بر روی این
10 بخش کار کنند.
برتولاچی تأکید
کرد: پس از بررسی محققان بر این 10 مقاله از هر مقاله قسمتهایی به عنوان
نمونه انتخاب می‌شود و سپس نمونهها را در تمام نسخه‌ها بررسی میکنیم تا اختلاف
در آن بخش ثبت شود.
وی با بیان
اینکه با ثبت اختلاف نسخه‌ها می‌توانیم نتیجهگیری کنیم که
بسیاری از نسخه‌ها را حذف کنیم، گفت: پس از حذف برخی نسخه‌ها احتمالاً به
گروه 20تایی از نسخه‌ها خواهیم رسید و سپس تمام اختلاف نسخه‌های این 20 نسخه
ثبت خواهد شد.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا بیان کرد: با بررسی اختلاف نسخههایی که محققان
پیدا می‌کنند و با مقایسه آنها می توانیم به نتایج خوبی دست پیدا
کنیم.
وی با اشاره به
اینکه باید هر کدام از مقالات قسمت الهیات را به صورت جداگانه بررسی کنیم، چراکه
هر کدام از این 10 مقاله ممکن است تکثر خاصی در نسخه‌ها داشته باشند،
افزود: در چارچوب پروژه تصحیح الهیات شفای بوعلی کنفرانسهای بینالمللی برگزار
شده و موضوع یکی از این کنفرانسها ترجمه لاتین کتاب شفا بود.
برتولاچی با
بیان اینکه ترجمه لاتین کتاب شفا همزمان با ترجمه کهن‌ترین نسخه الهیاتی است که می‌شناسیم
و ترجمه لاتین یک مدرک و شاهد مهم برای ما محسوب می‌شود، افزود:
همین اهمیت را برای ترجمههای فارسی از الهیات و شرحهایی که از
الهیات نوشته شده قائل هستیم.
وی با بیان
اینکه قصد داریم کنفرانسی مربوط به شیوههای تصحیح آثار
نسخه‌های خطی برگزار کنیم، ادامه داد: با حضور افرادی که روی
کتاب قانون کار می‌کنند می‌توانیم تجارب را در اختیار بگذاریم.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه در خصوص هدف برگزاری این کنفرانس بیان
کرد: در این کنفرانس میخواهیم از روش تصحیح نسخههایی که آثاری
از آنها مانده است، اطلاع پیدا کنیم.
وی در خصوص
همکاری با بنیاد بوعلی در آینده با ارائه سه روش گفت: اول اینکه این همکاری میتواند به شکل
کنفرانس مشترکی بین پروژه و بنیاد در شهر پیزا ایتالیا یا در همدان باشد.
برتولاچی روش
دوم همکاری را تبادل اطلاعات بین بنیاد بوعلی و پروژه از طریق افراد دانست و
افزود: نحوه سوم همکاری عقد تفاهمنامه بین ما و بنیاد بوعلی سینا است.
وی با اشاره به
اینکه امیدواریم این پروژه بتواند در ادامه از سوی شورای علمی اروپا حمایت ملی شود
و با همکاری بنیاد بوعلی برای دیگر بخشهای کتاب شفا هم ادامه پیدا کند، اظهار کرد: موسسات هندی
نیز میتوانند در این پروژه همکاری داشته باشند.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه به مشکلات پروژه تصحیح الهیات شفا
اشاره کرد و با بیان اینکه در برخی از کتابخانهها نسخه‌ها فهرست شده
نبود یا کامل فهرست نشده بودند، اظهار کرد: مشکل بعدی کتابخانه‌های خصوصی بود،
چراکه در برخی از آنها نسخههایی از «شفا» وجود دارد اما به آنها دسترسی نداریم
که بتوان اطلاعاتی از آنها به دست آورد.
وی افزود: مشکل
بعدی در اختیار قرار ندادن برخی کتاب و نسخ بود به عنوان مثال برخی کتابخانه‌های هند یک
چهارم کتاب را در اختیار میگذاشتند و انتخاب آن یک چهارم کتاب نیز به اختیار خود آنها
بود.
برتولاچی افزود:
خوشبختانه در کتابخانه‌های ایران با روی باز برخورد شد و کتابها و نسخ به
صورت کامل در دسترس ما قرار گرفت.
وی با بیان
اینکه اتحادیه اروپا علاقه‌مند به پروژههای اساسی و
پژوهشهای بنیادین است، افزود: شورای علمی اروپا علاقه‌مند است به
پروژههایی کمک کند که عامل همکاری بین اروپا و کشورهای دیگر است.
مدیر پروژه
تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا افزود: از ایرانی‌ها نیز در پروژه
همکاری می‌کنند اما اغلب افرادی که استخدام شدند و مستقیم با
پروژه کار می‌کنند، ایتالیایی هستند.
وی با بیان
اینکه به خاطر تحریمهای ایران در چند سال گذشته نتوانستیم با ایرانی‌ها همکاری زیادی
داشته باشیم، ادامه داد: تحریمها باعث شده نتوانیم به ایرانی‌ها برای همکاری
پول پرداخت کنیم که امیدواریم موانع برداشته شود.
برتولاچی در
ادامه با تأکید بر اینکه این پروژه منحصراً به تصحیح و ترجمه الهیات شفا می‌پردازد، افزود:
امیدواریم برای بخشهای منطق، طبیعیات و ریاضیات شفا نیز پروژه همین گونه انجام
شود.
وی با بیان
اینکه نزدیکترین متن به اصل کتاب الهیات شفا خیلی متفاوتتر از متن تصحیح
مصری است، ادامه داد: می‌توانیم با تصحیح جدید از الهیات شفا، دقیقتر به اندیشههای متافیزیکی
این دانشمند دست پیدا کنیم.
استاد دانشگاه
اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه با بیان اینکه بسیاری از نسخه‌های الهیات شامل
بخشهایی از منطق، طبیعیات و ریاضیات نیز برای پروژه بعدی جمع‌آوری
شده است، بیان کرد: در واقع پروژه بعدی هم به نوعی شروع شده است اما رسمی نیست.
وی در ادامه با
تأکید بر اینکه باید بین ابن سینایی که در قرن 12 به غرب معرفی شد و ابن سینای بعد
از دوره رنسانس تفاوت قائل شد، افزود: علاقه به ابن سینا پیش از دوره رنسانس علاقه‌ای علمی و بعد
از رنسانس علاقه‌ای تاریخی بود.
برتولاچی با
بیان اینکه در ایتالیا نسبت به ابن سینا به عنوان یک شخصیت تاریخی علاقه وجود
دارد، ادامه داد: ابن‌سینایی که از نظر تاریخی بسیار مهم بود، امروزه هم از نظر
فرهنگی نیز حائز اهمیت است.
وی در ادامه با
بیان اینکه بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سال 2002 تأسیس شده است، اظهار کرد: بنیاد
بوعلی در سطح بالاترین مشاوران علمی کشور است.
مدیر روابط
عمومی و امور بین الملل بنیاد بوعلی با اشاره به اینکه نخستین اقدام بنیاد بوعلی
برگزاری همایشهای سالانه بینالمللی و ملی برای معرفی بوعلی سیناست، ادامه داد: بنیاد
بوعلی در زمینه انتشارات و تصحیح کتاب ابن سینا هم فعالیت می‌کند.
توکل دارایی با
اشاره به اینکه نمونه بارز فعالیتهای علمی بنیاد بوعلی تصحیح انتقادی کتاب قانون است که دکتر
حبیبی در این زمینه فعالیت می‌کند، افزود: امیدواریم سه کتاب قانون که در آینده
چاپ می‌شود نگاهی منحصر به فرد برای محققان باشد.
وی با اشاره به
اینکه بنیاد با موسسات علمی، فرهنگی، پژوهشی و دانشگاهی همسنگ خود تفاهمنامه کاری
دارد و در اروپا و آسیای میانه فعالیت می‌کند، اضافه کرد: امیدواریم فرصتی ایجاد
شود تا بنیاد بوعلی بتواند ارتباط ایران و ایتالیا را استمرار بخشد، چراکه هم شهر
پیزا و هم شهر همدان تاریخی هستند.