نجفقلی حبیبی، مؤلف و استاد فلسفه درباره کتابهای مورد مطالعه خود در ایام تعطیلات نوروز گفت: قصد دارم در تعطیلات بر روی ویرایش و تصحیح چند کتاب فلسفی کار کنم.
به گزارش روابط عمومی بنیاد بوعلیسینا
به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، دکتر نجفقلی حبیبی، مؤلف و استاد
فلسفه درباره کتابهای مورد مطالعه خود در ایام نوروز گفت: مدتی است که بر
روی تصحیح « قانون» ابنسینا، «شرح اشارات نخجوانی» و بخش طبیعیات و الهیات «رسائل
ابهری» کار میکنم و تصمیم دارم در ایام تعطیلات نیز ادامه تصحیح این کتابها را
به انجام برسانم.
وی درباره کتاب پیشنهادی به علاقهمندان
حوزه اندیشه گفت: برای علاقهمندان حوزه مطالعه در حمکت اشراق توصیه میکنم کتاب
«سیری در افکار و اندیشه سهرودی» به قلم دکتر کریم مجتهدی را مطالعه کنند، همچنین
علاقهمندان دیگر را به مطالعه آثار دکتر غلامحسین ابراهیمیدینانی دعوت میکنم.
«قانون» از جمله کتابهایی است که دکتر حبیبی قصد دارد در ایام تعطیلات نوروز به
ادامه تصحیح آن بپردازد. «قانون» در طب یکی از کتابهای ابن سینا در زمینه پزشکی است
که نزدیک به هفتصد سال در مراکز علمی اروپا تدریس میشد. اصل کتاب به زبان عربی
نوشته شده است و عبدالرحمن شرفکندی در دهههای ۴۰ و ۶۰ شمسی، آن را به زبان فارسی ترجمه
کردهاست.
این کتاب مهمترین و مفصلترین کتاب ابنسینا در طب و از امهات کتاب طبی در تمدن
ایران پس از اسلام و از جمله مهمترین آثار پزشکان دنیای قدیم است.
این کتاب عظیم بیش از یک میلیون کلمه دارد و شامل پنج بخش (کتاب) است که هر
یک به چند فن، تعلیم، جمله و فصل تقسیم میشود. پنج بخش کتاب عبارت است از:
- کلیات طب،
- ادویه مفرده،
- امراض مخصوص اعضاء،
- امراض عمومی بدن
- ادویه مرکبه.
بوعلی در کتاب مذکور سعی بلیغی در
تعریف الفاظ طبی به گونه ای منطقی کرده و در تقسیم موضوعات و شرح مطالب نیز از
روشی منطقی پیروی کرده است. قانون را باید ترکیبی علمی از تجارب بالینی بوعلی،
آثار و تعالیم جالینوس و بقراط و ارسطو و نوشتههای پزشکان ایرانی و مسلمان پیش از
خود چون رازی، ابن ربن طبری و ابوسهل مسیحی دانست.
کتاب حاضر را بزرگترین سند پزشکی جالینوسی میدانند ولی مسائل نظری ارسطویی بر این
اثر ارزشمند مسلط است. بوعلی در تشریح به ارسطو استناد میکرد. وی مبانی کلی طب را
بر پایه آرای جالینوس و داروگیاهشناسیاش را براساس نوشتههای دیوسکوریوس
(داروگیاهشناس نامدار یونانی در قرن نخست میلادی) توضیح داده است.
بوعلی به طب نظری و عملی نظر داشته است. وی در آثار طبی خود و به ویژه در قانون،
تعالیم عملی و بالینی را در قالب تعریفهای نظری و علمی بیان کرده است. مشاهدات
بالینی قانون را میتوان با مفاهیم تجربی بالینی الحاوی مقایسه کرد. ابن سینا،
رازی را شایسته نام پزشک و حکیم نمیدانست اما عملاً بسیاری از روشهای درمان و
کار تجربی خود را از الحاوی رازی آموخته بود.
بوعلی در شرح داروهای مفرد و قراباذین، نخست ماهیتشان را ذکر میکند و بعد نوع
عالی و دانی آن را شرح میدهد. اکثر داروهای ذکر شده از داروهای گیاهی یا حیوانی
است. او از مواد معدنی و ترکیبات شیمیایی نیز در داروسازی استفاده میکرده است،
ازجمله طلا، سرب، نقره، سفیداب، گوگرد، زرنیخ، لاجورد، و زنگار.
ابن سینا ضمن توصیف کارکرد این مواد اطلاعات جالبی نیز درباره شیمی غیرآلی بیان
کرده است. در کتاب اول قانون برخی اطلاعات درباره طرز آزمایش مواد دقیقا آمده است
ازجمله شرح تصفیه آب هنگام مسافرت.