به گزارش روابطعمومی و امور بینالملل بنیاد بوعلیسینا، این همایش به مناسبت اعلام هزاره تألیف کتاب قانون بوعلیسینا در سالهای 2012 و 2013 از سوی یونسکو؛ در مینسک، پایتخت بلاروس و با همکاری سازمان یونسکوف سفارت جمهوری اسلامی ایران در بلاروس، رایزنس سفارت جمهوری اسلامی، بنیاد علمی و فرهنگی بوعلیسینا، آکادمی علوم بلاروس، پژوهشگاه فلسفه آکادمی ملی علوم بلاروس و دانشگاه پزشکی بلاروس برپا شد.
بنابراین گزارش،
بیش از 120 مقاله تخصصی به دبیرخانه همایش ارسال شد و صاحبنظرانی از کشورهای
بلاروس، اوکراین، بلغارستان، قزاقستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و جمهوری
اسلامی ایران مقالاتی را در موضوعات نقش ابنسینا در توسعه فلسفه امروزی، حکمت و
عرفان در آثار شیخالرئیس، طب سنتی از دیدگاه ابوعلیسینا، تحلیل نموداری خداشناسی
ابنسینا، تعلیم و تربیت از دیدگاه ابنسینا، و نقش بوعلیسینا در پیشرفت دانش
پزشکی ارائه کردند.
در این همایش،
سفرای کشورهای عراق، فلسطین و هند در بلاروس، اساتید دانشگاه پزشکی بلاروس،
نمایندگانی از وزارت فرهنگ بلاروس، آکادمی علوم بلاروس و جمع زیادی از دانشجویان
رشتههای پزشکی و فلسفی حضور داشتند.
پیام مدیرکل
یونسکو: پیام زندگی ابنسینا درک دیگران در عین تفاوتهای فرهنگی است
خانم ایرینا
بوکووا، مدیرکل یونسکو در پیامی به این همایش گفت: مشارکت در کنفرانس بینالمللی
بزرگداشت "ابنسینا، نابغهای از شرق" که به مناسبت هزارمین سالگرد تألیف
کتاب قانون ابنسینا به عنوان اولین دایرةالمعارف شناخت بدن انسان، یک لذت و
افتخار بزرگ است. مفتخرم که به این دانشمند بزرگ دوران طلائی اسلام ادای احترام
نمایم. او در ایران امروز به دنیا آمد و اکثر آثار او به زبان عربی میباشد و
متعلق به کلّ بشریت است. از آثار او تا قرنها به عنوان یک مرجع در اروپا و آسیا
استفاده میشد.
مدیرکل یونسکو،
بوعلیسینا را نماد واضح توانایی ذهن انسان دانست و گفت: ابنسینا نماد واضح توانایی ذهن انسان با
ظرفیت سرشاری از دانش و فرهنگ در زمینههای مختلف، اعم از فلسفه، اخلاق،
ریاضیات، نجوم و زمینشناسی است و الگوی مناسبی برای همه ماست.
ایرینا بوکووا اهدای جایزه اخلاق در
علم و فناوری یونسکو به نام بوعلیسینا توسط جمهوری اسلامی را به پاس خدمات علمی
ابنسینا کار ارزندهای ذکر کرد که در سالهای اخیر اهداء میشود.
مدیرکل یونسکو سالگرد هزاره تألیف
کتاب قانون را فرصتی برای پیدایش روشهای جدید علمی در زمینه پزشکی خواند و گفت:
از طرف یونسکو این سالگرد در جهت تولد روشهای جدید علمی اختصاص یافته است. همچنین
فرصتی است برای درک و آشنایی روش و فرهنگهای مختلف که با هم در طول تاریخ تلاش
کردهاند. دانش هیچ مرزی ندارد. این پیام زندگی ابنسینا است با مطالعات و مسافرتهای
متعدد خود. ابنسینا نشان داد که ما میتوانیم در عین تفاوتهای فرهنگی همدیگر را
درک نماییم. در زمانی که ما به آخرین دستاوردهای فناوری دست یافتهایم به عقیده
من مردم توقعات بیشتری برای خود قائل هستند. زنان و مردان جوان به دنبال آموزش با
کیفیت، دسترسی به فرصتهای یادگیری و فرصتهای ایجاد شغل هستند.
ایرینا بوکووا در این پیام ابنسینا
را مدل کاملی برای ترویج صلح و گفتگو دانست و افزود: برای تمامی پژوهشگران جوان که
به دنبال تعالی و رسیدن به جایگاهی فراتر از دیگران هستند و با هدف همکاری در
تمامی فواصل جغرافیایی و مرزها در جهت استفاده از علم به عنوان یک بستر
جهانی برای ترویج صلح و تعامل و گفتگو می باشند، ابنسینا یک مدل کامل است. این
دیدگاه یونسکو است و نهایت و لغایت کارما توسعه همکاریهای آموزش و پرورش، علوم،
فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات است. در این راستا، من از همه شرکتکنندگان در کنفرانس
بینالمللی تشکر میکنم و برای همه شما موفقیت در تلاشهایتان را آرزومندم.
آیتا... غیاثالدین طه محمدی، رئیس
بنیاد بوعلیسینا نیز در این همایش مقاله خود را با عنوان "هزار سال در محضر
قانون بوعلیسینا" ارائه کرد.
رئیس بنیاد بوعلیسینا در این مقاله
با اشاره به سال جهانی قانون ابنسینا گفت: ما در اینجا گرد
آمدهایم تا به ابنسینای بزرگ ادای احترام کنیم و به تلاش علمی او ارج بگذاریم. من
به عنوان یک ایرانی از اهالی شهر باستانی همدان، شهری که آرامگاه ابنسینا را چون
جان در برگرفته است؛ از طرف مردم شهرم، همدان، و مردم کشورم، ایران به شما درود میفرستم.
حسین بن عبدالله بن سینا معروف به ابنسینا و ملقب به شیخالرئیس، در طول
بیش از هزار سالی که چهره در نقاب خاک کشیده است، از چنان شهرت و اعتباری برخوردار
بوده است که ضرورتی نمیبینم در اینجا به شرح حال او بپردازم. تنها به سخن جُرْجْ
سارْتُنْ در کتاب «مقدمهای بر تاریخ علم» اکتفا میکنم که درباره او گفته است:
«جامع العلوم، فیلسوف، طبیب، ریاضیدان، منجم، پرآوازهترین دانشمند اسلام؛ و یکی
از مشهورترین دانشمندان همه ملتها، کشورها، و اعصار».
آیتا... طه
محمدی درباره تألیف کتاب قانون توسط بوعلیسینا گفت: اگر چه از متن قانون میتوان
دریافت که ابنسینا در تدوین آن از کتب جالینوس، آثار حنین بن اسحق، آثار محمدبن
زکریای رازی، کتاب المائة ابوسهل مسیحی، کاملالصناعة اهوازی استفاده کرده است و
در مباحثی که به فلسفه مربوط میشده از ارسطو که بارها در قانون، نظر او را بر
جالینوس ترجیح داده است، و در مواردی از اصطلاح «خوز» که طبیبان و صاحبنظران طبی
خوزستان که مصداق روشن آن جندی شاپور بوده است، استناد کرده و در مواردی از اقوال
هندیان مطالبی نقل کرده است. امّا این ادعا که طب ابنسینا همان طب جالینوسی است
که اندکی ارتقا یافته است به هیچوجه درست نیست؛ چه او بارها نظر جالینوس را نقل و
رد کرده است بلکه چنان که اشاره شد ضمن بهرهگیری از همه نظامهای پزشکی زمان خود
با اجتهاد خویش نه فقط بر آنها افزود که نظام جدیدی پدید آورد که در آن خدا و
فلسفه، موقعیت آشکار و برجستهای در آن مییابند. در کتاب اول قانون که در کلیات
است به خوبی این حقیقت آشکار است. در هر حال مرجعیت علمی قانون، حقیقتی است که بی
تردید واقع شده است.
نماینده ولی
فقیه در استان همدان درباره تأثیر کتاب قانون بر حوزههای علمی اسلامی و اروپا
اضافه کرد: پس از تألیف قانون، طولی نکشید که نه تنها در عالم اسلام، که در حوزه
علمی اروپا نیز از مقبولیتی بی نظیر برخوردار شد. در پی این مقبولیت عام که چندین
سده استمرار داشت با اطمینان میتوان گفت قانون در پیشرفت دانش پزشکی و تربیت
پزشکان و تالیف و تدوین کتب پزشکی بسیار مؤثر افتاده است و دانشمندان بسیاری با
قرائت و تدریس و ترجمه و شرح و اقتباس و استناد به قانون، برای پیشرفت علم طب کوشش
کردهاند. این وضعیت در اروپا تا اواخر قرن هفدهم میلادی، کم و بیش مورد اقبال
علما بوده است و البته قانون در شرق، هنوز هم تا حدودی حضور علمی و عملی دارد. به این ترتیب به
موجب گزارشهای منابع تاریخی، قانون در طول حداقل 7 قرن، در حوزه آموزش و عمل
پزشکی، یکی از رایجترین و مؤثرترین منابع علمی پزشکی در تمامی مراکز علمی و
درمانی مهم جهان اعم از شرق و غرب بوده است. رئیس بنیاد بوعلیسینا با یادآوری
تدوین قانون به برکت نبوغ شیخالرئیس در این باره گفت: ابنسینا با نبوغ خویش، با
تدوین قانون، تمامی دانش پزشکی را که میراث بشری بود، یکجا گرد آورد و به آن سامان
داد و هم بسیار بر آن افزود. هم بُعد علمی پزشکی از طریق قانون، قوام و استحکام
یافت؛ هم بُعد عملی آن برای پزشکان، کارآمد گردید. او تمامی موضوعات مهم علم پزشکی
را در یک کتاب گرد آورد که در آن زمانها به لحاظ آسان شدن حمل آن مورد توجه پزشکان
و دانشجویان بوده است. از نظر نوشتاری و ادبیات پزشکی، متن قانون پخته و
سراسر مشحون از تعابیری است که حکم سند پیدا کرده است. در پی تأکید مکرر و آشکار
او مبنی بر اینکه طب علم است، با سازماندهی علمی طب؛ مداوای بیماران رنگ علمی به
خود گرفت و راه خرافات و جادو بسته شد.
آیتا... غیاثالدین
طه محمدی با طرح این پرسش که قانون چه ویژگی داشته که در هزاره گذشته مورد اقبال
واقع شده ، در پنج زمینه به این پرسش پاسخ گفت.
اول اینکه قانون
فقط کتاب طبی نیست که برای معالجه بیماران به کار آید، بلکه یک کتاب آموزشی و
دارای اصول برنامه ریزی علمی خاص برای آموزش پزشکی است. دوم مشتمل بودن
قانون بر اصول و قوانین کلی طب است. سوم اختصار و حسن تألیف، یکی دیگر از محاسن
قانون است. چهارمین ویژگی قانون این است که این کتاب در سطحی عالی، از هنرِ تنظیم
و تبویبِ مباحثِ مختلفِ طبِ نظری و عملی برخوردار است. پنجمین ویژگی مهم قانون، سهم آن در فرهنگ
و زبان و ادبیات پزشکی است که قطعاً سهم قانون به لحاظ حضور تاریخی طولانی در
مجامع علمی و تربیت عالمان طب، بسیار تاثیر گذار بوده است.
آیتا... محمدی درباره تدوین کتاب
قانون به عنوان متن آموزشی گفت: قانون فقط یک کتاب طبی نیست که برای
معالجه بیماران بکار آید، بلکه یک کتاب آموزشی نیز هست یعنی دارای اصول برنامه
ریزی علمی خاص برای آموزش پزشکی است و میدانیم تدوین کتاب درسی کاملاً یک امر فنی
است و قانون، به همین لحاظ دارای تدوین فنی است. در قانون، هر کتاب به چند تعلیم
یعنی آموزش تقسیم شده است و این موضوع با صراحت هدف ابنسینا را از تدوین آن به
عنوان یک کتاب درسی، کاملاً مشخص میسازد. قطعاً این مزیت یکی از مرجِّحات مهمّ
حضور علمی قانون در سراسر مراکز علمی جهان بوده است.
وی درباره
اختصار و حسن تألیف قانون نیز اضافه کرد: ابنسینا به موضوعات مورد بحث، کاملاً
مسلط بوده و چون این تسلط علمی با تسلط ادبی و قدرت نویسندگی و ادبیات فاخر و
جذاب، همراه بوده است، اغلب جملات و عبارتپردازیهای قانون به صورت مَثَل و تکیه
کلام اهل فن درآمده است. این مختصرگویی در عین رسایی، به گونهای تنظیم یافته که
سخن ابنسینا را قابل تفسیر کرده و لذا بخصوص کتاب اول قانون که در کلیات است
بعدها توسط استادان بزرگ، مورد شرح و بحث و نقد قرار گرفته است و موافقان و
مخالفان بسیار در برابر هم ایستادند و از این طریق به بهانه حل معضلات قانون،
ادبیات طب در طول قرنها بسیار توسعه و تحول یافت.
رئیس بنیاد
بوعلیسینا در مورد تنظیم علمی قانون برای دسترسی آسان و بدون دشواری دانشجویان
پزشکی گفت: هر کس میتوانسته است به آسانی به موضوع مورد نیاز خود دست یابد و این
امر در آن روزگار که کتابها خطی بوده و دشواریهای خود را داشته بسیار با اهمیت
تلقی میشده است. این آسانی دسترسی به موضوعات، کاملا مورد توجه ابنسینا بوده
است: اوّلاً قانون را در پنج کتاب تنظیم کرده است و هر کتاب در باب یکی از موضوعات
اصلی طب است. این موضوعات در عین استقلال، به هم وابسته و متلازم یکدیگرند و در آن
از تداخل و تکرار موضوعات تا حد قابل ستایشی پرهیز شده است. در کتاب اول که در
کلیات پزشکی است تمامی مباحث اصلی طب را که یک دانشجوی طب باید آنها را بداند با
عباراتی فشرده آورده است. موضوعاتی در این بخش آمده است که حتی امروز در برنامه
درسی اغلب دانشکدههای پزشکی چنان که باید به آنها توجه نمیشود، مثل خواب و
بیداری، آب، هوا، مسکن، ورزش و امثال اینها که همه نقش اساسی در سلامت آدمی دارند،
بهداشت و پرورش کودک، و بررسی همه آنچه به طب پیران و سالمندان و طب مسافران مربوط
میشود از جمله مباحث این قسمت است.
آیتا... طه
محمدی با ذکر برخی روشها و توصیههای پزشکی و بهداشتی ابنسینا به طب مسافران وی
در کتاب قانون اشاره کرد و گفت: در بخش مسافران با توجه به مشکلات مسافرتها در آن
زمان، موضوعاتی از قبیل سرمازدگی، گرمازدگی و روشهای برخورد با آنها، آبهای آلوده
و روشهای مختلف و قابل عمل برای تصفیه آب مورد توجه واقع شده است.
وی درباره
داروهای ساده که بوعلیسینا در کتاب قانون آنها را تشریح کرده است؛ نیز گفت: ابنسینا
در کتاب دوم قانون که در داروهای ساده است، تصریح کرده است که برای دسترسی آسان به
مطالب، خواص درمانی داروهای ساده (أدویه مفرده) را در جداولی تنظیم کرده و هر
جدولی را به رنگی نوشته تا به آسانی بتوان به آن دست یافت. هر چند متأسفانه آنان
که از روی کتاب او نوشته اند رنگها را ثبت نکرده اند و هیچ نمونهای از آن تاکنون
بدست نیامده است. با این حال کسی که آن جداول و خواص متفاوت داروها را ملاحظه کند
به خوبی ارزش کار ابنسینا را درک خواهد کرد. این کار ابنسینا در تنظیم جدولها،
یک عمل ابتکاری است و در هیچ کتاب طبی قبل از قانون دیده نمیشود.
آیتا... طه
محمدی درباره تأثیر کتاب قانون در ادبیات عربی و فارسی، سهم این کتاب را در گسترش
ادبیات پزشکی قابل توجه دانست و افزود: کتاب قانون به صورت خاص در مورد زبان فارسی
و عربی فرهنگ سازی عظیمی کرده است و در جریان ترجمه آن به زبانهای دیگر، بسیاری از
تعبیرات و اصطلاحات و لغات آن اعم از عربی و فارسی، اغلب به زبانهای دیگر منتقل
شده و جزء فرهنگ بشری گردیده است. و از این نظر ابنسینا هم به فرهنگ عمومی پزشکی
و گسترش ادبیات آن و هم به فرهنگ و زبان فارسی و عربی خدمت بسیار کرده است.
وی سپس طب قانون
را مبتنی بر طبیعت ذکر نموده و در این باره توضیح داد: قانون حتی امروز نیز با همه
پیشرفت طب میتواند برای بشریت مفید باشد زیرا طبی که در قانون مطرح است طب سامان
یافتهای است که به طبیعت تکیه دارد. در این طب کوشش میشود مردم خود طبیب خود
شوند. سلامت خود را با بهره گرفتن از طبیعت حفظ کنند. و اگر به هر دلیلی به خطر
افتاد بتوانند جلوی ضایعات بیماری را بگیرند.
آیتا... محمدی
درباره حفظ سلامتی در کتاب قانون و اهمیت آموزش آن در عصر حاضر نیز گفت: یکی از
پنج کتابِ قانون، حفظ الصحه است. دستورهای قانون در این زمینه به هیچوجه کهنه
نشده است: همه آنچه در سلامت آدمی دخیل است به نحوی مورد توجه طب ابنسینا است،
خواب و بیداری، آب و غذا، مسکن و محیط زندگی مثل خانه و شهر، آب و هوا، مواد
غذایی، غذاهای دارویی یا داروهای غذایی، نوع لباس پوشیدن و بخصوص ورزش و تحرک بدنی
و بسیار مسائل و موضوعاتی از این قبیل برای طبقات گوناکون جنسیتی و سنی. که اگر
درست به مردم آموزش داده شود، هم کم هزینه است و هم اغلب در دسترس است و با آسانترین
و کم هزینه ترین امکانات سلامت جامعه تضمین و از تخریب طبیعت که امروز از خطرهای
بزرگ جامعه جهانی است جلوگیری می شود.
رئیس بنیاد
بوعلیسینا در پایان از تصحیح انتقادی متن کامل عربی قانون در بنیاد بوعلیسینا به
عنوان تحفه علمی در هزارمین سالگرد تألیف کتاب قانون از طرف این بنیاد به جامعه
علمی خبر داد و گفت: تا پایان سال جاری، کتاب اول قانون با فهرست اصطلاحات مرتبط
با آن چاپ و منتشر خواهد شد.
سفیر ایران در
بلاروس: پاسداشت بوعلیسینا، متعلق به جامعه بشری است
محمدرضا صبوری،
سفیر جمهوری اسلامی ایران در بلاروس، دیگر سخنران این همایش علمی بود که با تشکر
از برگزار کنندگان ایرانی و بلاروسی این گردهمایی علمی، پاسداشت مرد علم و عمل و
حکیم و فیلسوف بزرگ ایرانی، جناب شیخالرئیس بوعلیسینا را کاری ماندگار و متعلق
به جامعه بشری دانست.
سفیر ایران در
بلاروس، ابنسینا را یکی از نامآوران عرصه علم، فرهنگ و هنر ذکر کرد و گفت: ابنسینا
یکی از نام آوران عرصه علم و فرهنگ و هنر است که گذشت قرون و اعصار نه تنها غباری
بر آوازه و شهرت او ننشانده بلکه همواره جهانیان این نام جاوید و فراموش نشدنی را
از نسلی به نسل دیگر سپردهاند. ما امروز در این جمع بزرگ و در این مکان علمی
آشنا، در پایتخت زیبای کشور دوست بلاروس گرد هم آمدهایم تا از مقام و جایگاه علمی
و دانشمندی سخن بگوییم که خدمات او به جامعه بشری در طول بیش از هزار سال همچنان
از قرنی به قرن دیگر انتقال یافته است و امروز این امانت بزرگ در دستها و قلمها و
فکرهای ماست و ما برای بزرگداشت او به احترام خدمات بی بدیل او به بشریت
باورهایمان را به آیندگان میسپاریم.
صبوری با اشاره
به بی رقیب بودن ابنسینا در هزاره گذشته؛ وجود این دانشمند جهانی ایرانی را مایه
افتخار بشریت ذکر کرد و افزود: در پهنه وسیع ممالک اسلامی و مغربزمین از عصر
بوعلیسینا تا به امروز که بیش از یک هزار سال میگذرد چنین فیلسوف و دانشمندی تا
این اندازه مورد توجه جهانیان پای به عرصه وجود ننهاده است. تسلط بینظیر او در طب
و حکمت باعث شد تا آثار او در شرق و غرب عالم، جانشین کتب حکما و فلاسفه و
دانشمندان پیش از خود گردد. از طرفی کمتر شخصیتی را درجهان علمی میشناسیم که در
سنین نوجوانی به مرتبهای از دانایی رسیده باشد که به او القاب بزرگی چون شیخالرئیس،
شرفالملک، ذواللسانین، جالینوس اسلام و... را نسبت دادهاند.
وی با اشاره به
آیینهای بزرگداشت بوعلیسینا در کشورهای مختلف جهان گفت: در ایران که زادگاه و
مدفن اوست و کشورهای بسیار همچون مصر، هندوستان، ایتالیا، عراق، ترکیه، روسیه،
لهستان، آلمان و کانادا تا به امروز مراسم بزرگداشتهایی به پاس مقام این مرد بزرگ
بر پا شده است. یقین دارم که مانند امسال که از سوی سازمان یونسکو، سال کتاب قانون
بوعلی در طب جهانی نامگذاری شده است، در آینده نیز علاقهمندان به علم و دانش و
فرهنگ و هنر و فطرت الهی انسانهای پاکسیرت خدمتگذاران جامعه بشری را فراموش
نخواهند کرد و به قول شاعر معروف و بزرگ ایرانی سعدی شیرازی: سعدیا مرد نکونام
نمیرد هرگز/ مرده آن است که نامش به نکویی نبرند.
سفیر جمهوری
اسلامی در بلاروس با طرح این پرسش که بوعلیسینا چه کرده است که اینهمه مورد
احترام نسلهای بشری است؛ گفت: آنچه امروز بر ما آشکار است این است که در عالم علم
از ابوعلی 450 اثر به ثبت رسیده است که از آن میان تنها نزدیک به 240 اثر به دست
ما رسیده است. 200 اثر در رابطه با فلسفه و 40 اثر در موضوعات پزشکی که جزو خدمات
علمی ماندگار وی به بشریت است.
صبوری درباره
قانون به عنوان معروفترین کتاب پزشکی بوعلیسینا نیز گفت: این کتاب در 5 جلد
نگاشته شده که در آنها به تشریح علم پزشکی، تشریح داروها و مواد مؤثر برای ساخت
آنها شامل 760 دارو، انواع بیماریها از سر تا پا در 22 فصل بررسی انواع امراض و
به ویژه تب و در جلد آخر نیز به تهیه داروهای مرکب پرداخته است.
وی درباره
عبودیت و بندگی ابنسینا با وجود بهرهمندی از قلههای دانش نیز گفت: با این همه
خدماتی که از این مرد بزرگ برای بشریت به میراث مانده است اما او همچنان خود را در
برابر یافتههای خود و عظمت خلقت عالم و بی انتهایی علوم قطرهای ناچیز میشمرده و
در مقابل خالق یکتای عالم سر تسلیم و عجز فرود میآورده است. بوعلیسینا
همچنین به تشریح و مطالعه اندام و اجزا موجودات در هر لحظه به ذکر و عظمت و لطافت
و ظرافت خلقت انسان یاد خالق آسمانها و زمین را بر دل و زبان جاری میساخته است.
سفیر جمهوری
اسلامی ایران در بلاروس، آرامگاه شیخالرئیس در همدان را مورد توجه جهانگردان و
دانشمندان خواند و گفت: مزار و مقبره بزرگی در شهر همدان، نخستین پایتخت تاریخی
ایرانیان، برای این نابغه بینظیر تاریخ علم ساخته شده است که موزه بزرگی از آثار
و دست نوشتهها و یادبودهای تاریخی مربوط به وی را در خود جای داده است و همه ساله
بسیاری از جهانگردان و دانشمندان علوم مختلف از این بنای تاریخی بازدید میکنند.
سفیر ایران در
یونسکو: ابنسینا نتیجه فرهنگی ارتباط علمی غرب و شرق است
دکتر محمدرضا
مجیدی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو و عضو هیئت امنای بنیاد
بوعلیسینا نیز مقاله خود را با عنوان اخلاق ابنسینا در علم و نزدیکی فرهنگها
ارائه کرده بود که توسط حمید صفری، رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی در مینسک
قرائت شد.
دکتر مجیدی در
این مقاله با اشاره به اینکه بوعلیسینا، پزشکی را بدون تحصیلات و یا کار عملی یاد
گرفت، گفت: با توجه به زندگانی ابنسینا، او پزشکی را "علم ساده" نام
نهاده است.
او در سن هفده
سالگی بر تمام علوم و دانش موجود در رمینههای فلسفه، طب، ریاضیات، حقوق، مذهب و
... مسلط بود و باقی عمرش را به عمیقتر کردن دانستههایش اختصاص داد.
او در 20 سالگی،
پزشکی حاذق و مشهور بود و از استعداد خود در این جهت بهره میبرد به گونهای که میگوید:
"خداوند مهربان در بخشیدن استعداد به من سخاوتمند بوده و من باید از این نعمت
کمال استفاده را بنمایم."
عضو هیئت امنای
بنیاد بوعلیسینا درباره تعلیمات امروزی ابنسینا نیز گفت: در جهان غرب و شرق،
تأثیر اساسی ابن سینا باقی مانده است. ابنسینا نتیجه فرهنگی ارتباط علمی غرب و
شرق جهان است. دو تمدن شرق و غرب، که تا حد زیادی امروز با یکدیگر مخالفند، در
واقع ریشههای مشترک دارند.
ابنسینا مظهر
دلسوزی برای مردم است. این راه در زندگی او مشهود است از آنجایی که زندگی او سراسر
برای تحقیق بود و همیشه در طلب علم بود. به عبارت دیگر او مدافع مشروع منافع عمومی
بود. با این حال، ابنسینا به ما نزدیک است چون یک انسان عملگرا است. تمام تحسین و
احترام ما به او به خاطر تواناییهای او در جهت غلبه بر مشکلات، با وجود عدم
"استقلال مالی"، برای دستیابی به علوم جدید است.
سفیر و نماینده
دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو اضافه کرد: مطالعه زندگی ابنسینا، اهمیت توجه
به وضعیت دانشمندان را بالا میبرد. آنها وابسته به حسن نیت و حمایت افراد
قدرتمند و وابسته به حامیان مالی بودند. اگر ما به اخلاق علمی امروز نگاه کنیم،
آشکار است که استقلال علم و دانشمند مبرهن است، و مؤسسات تحقیقاتی مدرن ما سعی به
انجام این کار دارند اما ابنسینا نه مؤسسه تحقیقاتی داشت و نه دانشگاه مدرن. او
بدون حمایت کسی و با تلاش خود کار میکرد. او بودجه تحقیقات خود را با مطالعه و
نوشتن در شب بهدست میآورد.
دکتر مجیدی
درباره رویکرد چند بعدی ابنسینا در علم و دانش خود نیز گفت: ابن سینا حامل یک
رویکرد چند بعدی در علم و دانش خود است. وی حامل پیام انسانیت و اخلاق ایمان است. به
عقیده او پیشرفتهای اخلاقی باید با علم همراه باشد. یکی از عوامل اساسی اخلاق در
علم و فناوری، دانش چند بعدی است. امروزه به دلیل چشم انداز ناقصی که دانشمندان،
مهندسان و متخصصان، از جهان پیرامون خود دارند فاقد درک درستی از مسائل اساسی در
زمینههای دیگر علمی هستند. بنابراین، به نظر میرسد که آنها قادر به درک درستی
از چشمانداز جهانی نیستند و علاوه بر این، برای ارزیابی تأثیر واقعی از کار خود
نیستند. غیر ممکن است که دانشمندان مدرن، مانند ابنسینا مسلط بر همه دانش زمان
خود باشند. امروزه ریاضیدانان تنها بخش کوچکی از ریاضیات مدرن را میدانند. با این
حال، آنچه که واقعاً نیاز به فکر کردن دارد در مورد میزان آگاهی ابنسینا نیست
بلکه از این منظر باید به آثارش توجه کرد که او دانش زمان خود را به جای مجموعهای
از قطعات منحصر به فرد در یک موجودیت واحد و یک کل یکپارچه جمعآوری کرده بود.
دکتر مجیدی در
مورد موقعیت ابنسینا در یونسکو نیز گفت: ابنسینا به عنوان یک شفا دهنده و بشر
دوست که برای توسعه روش نمونه جامع و طبیعی از اخلاق علمی و به عنوان یک منبع
الهامبخش در یونسکو شناخته میشود.
دستاوردهای علمی
ابنسینا در سال 1980 از طرف یونسکو در هزارمین سالگرد تولد ایشان اعلام شد.
با ضرب مدال و
تصویر ابنسینا به عنوان یک قهرمان که خدمات قابل ملاحظه ای را در توسعه علم داشته
است. علاوه بر این، مدال ابنسینا برای دستاوردهای بشر در زمینه اخلاق در علم توسط
هیئت اجرایی در جلسه 166 یونسکو به ابتکار جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. این
جایزه هر دو سال یکبار به منظور تشویق فعالیتهای افراد و گروهها در زمینه اخلاق
علمی اهدا میشود. انتظار میرود این جایزه تا حد زیادی به افزایش آگاهی بین
المللی و تأکید بر اهمیت اخلاق در علم کمک نماید. این جایزه شامل یک مدال طلا از
ابنسینا و 10.000هزار دلار هدیه نقدی است. همچنین شامل سفر مطالعاتی به ایران و
شامل ارائه مقاله در جلسات مختلف است که برای این منظور توسط دولت جمهوری اسلامی
ایران سازمان یافته است. تا به حال، این جایزه به سه نفر داده شد.
علاوه بر این،
در سی و ششمین کنفرانس عمومی یونسکو، هزاره سالگرد کتاب معروف ابنسینا
"قانون در طب" ( 1013) از طرف یونسکو در سال 2013 نامگذاری شد.
عضو هیئت امنای
بنیاد بوعلیسینا درباره نقش بوعلیسینا در تقارب فرهنگها و گفتگوی تمدنها نیز
گفت: ابن سینا به عنوان یکی از فیلسوفان برجسته و دانشمندان در تاریخ بشر، پلی بین
شرق و غرب بود. در حالی که وارث دوران باستان است، او به طور همزمان پیشروی دوران
مدرن است. او در واقع یکی از چهرههای جهانی است و به عنوان مثال او میتواند در
ایجاد روابط حسنه فرهنگ و گفتگوی تمدنها ایجاد نقش کند. او دانشمندی است در جهت
ترکیب مطالعه علوم با فلسفه و کلام، زندگی با خلاقیت فراوان و نقش مرکزی انسانیت
برای ساختن آیندهای بهتر است. تمام زندگی علمی خود را به ترویج اخلاق، ارتقای
ویژگیهای انسانی و بهبود رفاه نسلهای آینده اختصاص داده بود.
این بینش اخلاقی
نیز به آموزش و پرورش انسانیت و به شیوع اخلاق در روابط انسانی منجر میشود و راه
را برای صلح، ثبات و امنیت، و همچنین یک جامعه عادلانه ایجاد میکند که در آن
انسان برای رسیدن به کمال تلاش میکند. ابنسینا یک دیدگاه جامع و چند بعدی داشت،
و اخلاق در طول زندگی علمی فوقالعاده او در رأس قرار داشت.
دکتر مجیدی در
پایان، بوعلیسینا را متعلق به تمام بشریت دانست و افزود: شهرت گسترده و آثار
فراوان بوعلیسینا در جهان علمی میتوانیم بگوییم که او تنها به تمدن ایران و جهان
اسلام تعلق ندارد بلکه در واقع به تمام بشریت تعلق دارد همچنان به عنوان الهام بخش
جهان در جهت یکپارچگی و وحدت خدمت میکند، به خصوص در این زمان که هزاره تألیف
کتاب قانون ایشان از طرف سازمان ملل متحد زمینهساز تقارب فرهنگ ها اعلام شده است.
تانیووا
سلامتشایووا، یکی از اساتید مؤسسه شرق شناسی در آکادمی علوم روسیه نیز در این
کنفرانس حضور داشت و به سخنرانی در خصوص شخصیت و آثار فلسفی ابنسینا و مقایسه وی
با متفکران و دانشمندانی چون اقبال و ابن مسکویه پرداخت.
این استاد شرق
شناسی آکادمی علوم روسیه در مقاله خود گفت: خیلی از دانشمندان در علم فلسفه تأکید
میکنند که ابنسینا تحت تأثیر تفکرات ارسطو قرار گرفته است، اما به عقیده من
فلسفه ابنسینا جنس دیگری دارد چراکه وی پنجرههای دیگری را در علم فلسفه
برای علاقهمندان و فیلسوفان باز کرده است.
تاتیانا
گراردوونا، مدیر گروه سلامتی و حفظ بهداشت عمومی دانشگاه دولتی بلاروس نیز طی
قرائت مقاله علمی خود عنوان کرد که کتاب قانون ابنسینا از دیرباز در مراکز علمی،
پزشکی دنیا مورد توجه همگان بوده است. خانم گراردوونا در ادامه گفت، کتاب قانون
کتابی جامع در زمینه آسیب شناسی، درمان، مداوا، توصیف بیماریها، عملهای جراحی،
توصیف مواد دارویی و روش ساخت و استفاده از آنها است. وی این کتاب را در نوع و
زمان خود حیرت انگیز و قابل تحسین خواند.
در پایان بخش
اول این کنفرانس تندیس یادبود ابنسینا از طرف سفیر جمهوری اسلامی ایران به
آکادمی ملی علوم بلاروس اهدا شد که با استقبال و تقدیر و تشکر مسئولین این مرکز
علمی روبه رو شد.
در بعد از ظهر،
دیگر سخنرانان در دو بخش طب و فلسفه مقالات خود را ارائه کردند و به بحث و بررسی
مسائل علمی مربوطه پرداختند.
این کنفرانس با
همت رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران و با مشارکت بنیاد علمی فرهنگی بوعلیسینای
ایران، آکادمی ملی علوم بلاروس، پژوهشگاه فلسفه آکادمی ملی علوم بلاروس و دانشگاه پزشکی
بلاروس برگزار شد.
به گزارش روابطعمومی
و امور بینالملل بنیاد بوعلیسینا، نمایشگاه ابنسینای بزرگ از منظر جهانیان توسط
امور بین الملل بنیاد بوعلیسینا که تابلوهایی از تمبرهای چاپ شده کشورهای مختلف
جهان از 70 سال پیش تا کنون درباره بوعلیسینا؛ تصاویر خیالی شیخالرئیس در کتب
لاتین، عبری و ایتالیایی و ... همایشهای بینالمللی بوعلیسیناشناسی را در بر میگرفت؛
دایر شد و مورد استقبال و بازدید دانشجویان و اساتید شرکتکننده در همایش و
میهمانان و سفرای عراق، فلسطین و هندوستان قرار گرفت.
همچنین نمایشگاه
کتبی از ابنسینا با مشارکت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی در بلاروس و بنیاد بوعلیسینا
در این همایش دایر شد.