استاندار همدان: کتاب قانون بزرگترین اثر پزشکی اسلامی است

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سینا، علی محمد آزاد صبح امروز در همایش بزرگداشت هزاره نگارش قانون بوعلی سینا در همدان اظهار کرد: هر چند در این جمع دانشمند، سخن گفتن از شخصیت و جایگاه بلند جناب ابوعلی­سینا، بسی دشوار و سخت است؛ اما به حکم وظیفه میزبانی و با مدد از روح آن ابرمرد دانایی و فضیلت نکاتی چند که از خرمن دانش بزرگان برگرفته­ام، تقدیم می­نمایم.

وی گفت: حسین­ بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، مشهور به ابوعلی­سینا، پر آوازه­ترین ستاره سپهر دانش در گستره فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و یکی از نوابغ و نوادر جهانی در هزاره گذشته است که در دانش­های فلسفه و حکمت، ریاضی و منطق و تفسیر و حدیث و فقه و اصول و طبیعیات و عرفان و الهیات و پزشکی و سایر علوم رایج زمانه­اش به درجه حجت­الحق و خواجه حکیمان جهان رسید.

آزاد افزود: حجت­الحق، شرف­الملک، شیخ­الرئیس، بوعلی­سینا، نابغه­ای بی نظیر است که با هوش و حافظه خدادادی خود فصلی نوین در اندیشه فلسفی و تعلیم و طبابت به روی بشریت گشود و کتب و رساله­های او مرجع دانشمندان و فضلای جهان اسلام و شرق و غرب جهان شد.

وی تصریح کرد: مایه تحسین و تمجید است که شیخ­الرئیس در 37 سال بعد از آن چه خودش در رساله سرگذشت می­فرماید که در همه دانش­های رایج زمانه­اش تبحر یافته است؛ تا سن 58 سالگی که در همدان به لقاءالله پیوست؛ با وجود طبابت و وزارت و تدریس و پژوهش و سفرهای طاقت­فرسا؛ بیش از 240 کتاب، رساله و نامه از دانش­های دینی و فلسفی و عرفانی گرفته تا ریاضیات و طبیعیات و پزشکی و موسیقی از خود برجای گذاشته است.

استاندار با بیان اینکه بسیاری از حکما، دانشمندان و نام­آوران علم و دانش در طول هزاره گذشته و حتی زمانه حاضر، خود را مفتخر دانسته­اند که بر آثار و تألیفات او در فلسفه و پزشکی و سایر علوم شرح نوشته و بردرستی آن صحه بگذارند، اظهار کرد: کتاب شفای جناب بوعلی­سینا که دایره­المعارف عظیمی از همه علوم رایج در نزد حکیمان قبل و هم عصر اوست، هنوز هم مرجع قابل قبولی برای حکیمان و دانشگرانی است که در تکاپوی پی بردن به رازهای سر به مهر آفرینش و مبدأ و معاد هستند.

آزاد افزود: کتاب ارجمند و مستطاب قانون در طب، که این مجلس شکوهمند در پاسداشت این نگارش عظیم­القدر سامان یافته است، مجموعه­ای بی نظیر در پزشکی است با یک میلیون واژه؛ که شیخ­الرئیس، به طرز شگفت آوری تمام دانش­های پزشکی اعصار پیش از خود و نیز نظرات و تجارب عملی خویش را در قالب جملات و واژه­هایی آمیخته با حکمت برای بشریت به میراث گذاشته است.

وی گفت: شیخ در 17 سالگی با معالجه نوح بن منصور سامانی که پزشکان دیگر از معالجه­اش درمانده بودند، محبوب دربار شدو با استفاده از کتابخانه سلطنتی سامانیان و دست یافتن بر کتبی که شبانه روز و بی وقفه آن­ها را مطالعه می­کرد، بر قوت دانش خود در علوم مختلف و به ویژه پزشکی افزود. با معالجه شهریار، خواهرزاده شمس­المعالی قابوس بن و شمگیر که مبتلا به مالیخولیای عشقی شده بود، پزشک مشاور دربار شاه آل زیار شد و در گرگان نگارش کتاب قانون را آن­گونه که خودش در مقدمه کتاب نوشته؛ بنا به خواهش دوستی شروع و آن را در پنج جلد بزرگ در همدان کامل و منتشر کرد.

آزاد افزود: کتاب قانون که بزرگترین اثر پزشکی اسلامی است و چندین بار بر آن به زبان عربی شرح نوشته­اند، در اصل به زبان عربی نوشته شده و به مناسبت هزاره تولد بوعلی­سینا در اوایل انقلاب، به وسیله زنده یاد، استاد عبدالرحمن شرفکندی مشهور به هژار از عربی به فارسی ترجمه شده است.

وی تصریح کرد: البته از سی سال بعد از در گذشت بوعلی تاکنون، صدها تفسیر و شرح و خلاصه بر کتاب قانون نوشته شده که نخستین تفسیر را جناب ابوعبید جوزجانی شاگرد و مرید ایشان در قرن پنجم قمری نوشته شده است، یکصد سال بعد از رحلت جناب بوعلی­سینا، قانون آوازه­ای خارج از دنیای اسلام پیدا کرد و به وسیله "جرالد"  از اهالی کرمونای ایتالیا به زبان لاتین ترجمه شد.

وی گفت: قانون بعد از ترجمه به لاتین، به زبان­های انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و عبری ترجمه شد و بیش از 500 سال به عنوان کتاب مرجع پزشکی در دانشگاه­های اروپا مطالعه و تدریس می­شد، ترجمه لاتین این کتاب بعد از اختراع چاپ در نیمه اول قرن پانزدهم، 36 بار چاپ شده است.

استاندار همدان خاصر نشان کرد: ذکر این موارد کوتاه در یادآوری عظمت و بزرگی کتاب قانون؛ مشتی نمونه خروار از فضیلت و شکوه ماندگار تعلیمات پزشکی این حکیم هزاره­هاست، در تمام مراجع و مراکز علمی جهان و در پیشگاه دانشمندان، استادان و دانشجویان، ابن­سینا نامی است مشهور و معروف در فلسفه و پزشکی که تصاویر خیالی­اش زینت بخش دانشگاه­های پزشکی و فلسفی شرق و غرب جهان است.

آزاد گفت: همچنانکه در دوره معاصر و در 60 سال پیش، هزارمین سال ولادت شیخ­الرئیس به تقویم قمری را در ده­ها کشور جهان و از جمله در ایران جشن گرفتند و آرامگاهی با شکوه و با معماری ستایش برانگیز و در خور عظمت ایشان بنا نمودند، در سال­های 1359 شمسی به مناسبت هزاره تولد او به شمسی و نیز در سال­های 83 و 86 و 88 همایش­های بین­المللی، هزاره وفات و جشنواره حکمت سینوی با اهدای جوایز بین­المللی در همدان برگزار شده است. با برپایی این مراسم و آیین علمی و دانشگاهی معرفی و شناساندن آثار، افکار و میراث علمی او به نسل حاضر و به ویژه جوانان گام­های ارزنده­ای برداشته شده که سعی برگزار کنندگان این مجالس و محافل علمی مشکور و مأجور درگاه الهی باد.

وی افزود: اینک در آبان ماه 1392 هجری خورشیدی؛ در شهر باستانی همدان به عنوان میعادگاه اهل دانش و معرفت و آرامگاه جاودان حکیم بوعلی­سینا؛ مفتخریم که میزبان فرهیختگان و دانشمندان ابن­سینا پژوه و پزشکان مکتب سینوی دانشجویان و علاقه­مندان به تاریخ فرهنگ و تمدن ایران اسلامی هستیم.