آیین پاسداشت روز قلم به همراه آیین پایانی و معرفی برگزیدگان جایزه قلم زرین، شب گذشته در باغ زیبای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
به گزارش روابط
عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از خبرگزاری فارس، مراسم
گرامیداشت روز قلم به همراه آیین پایانی و معرفی برگزیدگان جایزه قلم زرین شامگاه
گذشته در باغ زیبای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
*
حسینی: قلم یعنی اندیشه/ جاده قلم محکم است و زیرساختی با شالوده باور دارد
سیدمحمد حسینی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم روز قلم ضمن تبریک این روز اظهار داشت: قلم
زدن از قلم، سهل ممتنع است. به قلم از قلم گفتن و درّ قلم به قلم سفتن، آفتاب آمد
دلیل آفتاب را تداعی می‌کند و تازه با اهل قلم از قلم گفتن، آینه را به آه، آشفتن
است !
وی بیان کرد:
خوب می‌دانید قلم، که خود نمی‌نگارد، آنچه آدمی می‌انگارد به دست دست بر قلم انشاء
می‌شود پس قلم یعنی اندیشه! گاه در قالب شعر، گاه نثر، گاه داستان، گاه پیام و گاه
قانون؛ خودنمایی می‌کند؛ رونمایی می‌کند.
وزیر ارشاد با
بیان اینکه دنیای امروز به هیچ پدیده‌ای به اندازه قلم مدیون نیست، تصریح کرد:
حافظه زوال‌پذیر است. کم و زیاد محفوظات بلای جان حقیقت و واقعیت است. قلم منجی
حافظه است. گاه پیام قلم تنها برای اهلش مکشوف است پس امین اندیشه است: من این
حروف نوشتم چنانکه غیر ندانست/تو هم ز روی کرامت چنان بخوان که تو دانی
حسینی بیان کرد:
قلم واسطه آسمان و زمین شد. ارتباط عرش و فرش! قلم جاده اندیشه‌هاست از گذشته تا
حال! هرگاه سیل هجوم جاهلان و ظالمان زمان، بخشی از این شاهراه را تخریب کرد،
هرچند به وصله از انقطاع بیرون شد، لیک سست و فروریختنی بود. جاده قلم محکم است و
زیرساختی با شالوده باور دارد، اِلّا قلیلا!
عالی‌رتبه‌ترین
مقام مسئول در وزارت ارشاد گفت: اولین فرمان الهی خواندن است و تعلیم تا قلم را در
بر دارد. «اقراء و ربک الاکرام – الذی عَلَّم بالقلم – عَلَّم الانسان ما لم یعلم»
زیاده بر این از قلم چه باید گفت؟! آنجا که عقاب پر بریزد! غیرت قلم خداوندی،
قرآنی می‌شود که غیر را در آن راه نیست «لایمسه الاالمطهرون» پیامبر فرمود: «همانا
مؤمن با شمشیر و زبانش مجاهدت می‌کند. سوگند به کسی که جان من در دست قدرت اوست،
شعر شاعران مؤمن و متعهد مانند تیرهایی است که به طرف دشمنان پرتاب می‌شود.»
وی اضافه کرد:
امام عزیزمان در محضرش قلم‌ها را به مسلسل تشبیه کردند آرزو داشت روزی را
دنیا ملاقات کند که به جای مسلسل‌ها قلم دست‌ها را لمس کند. بخشی از این آرزو بر
عهده اهل قلم است. تا زیبایی‌های قلم روح عصیان‌زده آدمیان را لطافت نبخشد، خشونت
آنان را به سمت مسلسل‌ها سوق می‌دهد. گاه نابودکننده‌تر از مسلسل، تصلب است؛ تصلب
اندیشه !
بر شماست که با
نازش لطف قلم به نوازش صلب اندیشه بپردازید و کار شدت و غلظت را در افکار و زبان و
بیان بسازید که «وجادلهم بالتی هی احسن» اگر می‌خواهید مشمول داعیان الی الله شوید
: «ادع الی سبیلِ ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه»
ترا به مســـتی
میخــــانه قلم خــوانم
که بامداد خمارش
ز دردسـر عاری است
به دُرد نوشی هر
سطر نشئه‌ای دگر است
از آن کرامت
عالم رهین میخواری است
قلمتان علمدار
معرفت باشد و مایه عزت و اعتبار این ملت ! توفیق، رفیق طریق ولایتمداریتان باد.
* حداد عادل:
تجلیل از اهل ادب در واقع تجلیل از والاترین هنرها است
سخنران دیگر این
مراسم غلامعلی حدادعادل بود که ضمن تبریک روز قلم پیرامون جنبه‌‌های هنری زبان سخن
گفت و بیان داشت: ادبیات جنبه هنری زبان است، فرق یک اثر ادبی با یک اثری که ادبی
نباشد این است که زبان خالی وقتی آراسته به هنر شود ادبیات نام می‌گیرد؛ هنر یک
امری است که به حسب موضوع شکل‌های مختلف پیدا می‌کند. بسته به اینکه موضوع هنر چه
باشد با انواع هنرها سروکار داریم، هنگامی که سنگ‌تراشی پیکرتراشی می‌کند اثری
هنری خلق می‌شود.
این نماینده
مجلس گفت: شاید موضوعی در عالم از مواد، اشیاء و اجسام نباشد که روی آن کار هنری
صورت نگیرد. سؤال این است که شرافت این کار هنری اگر به موضوعش باشد و اگر اهمیت
موضوع در والایی هنر تأثیر دارد، اما موضوع کار ادبیات چیست؟ فردی که در عالم زبان
ادبیات ایجاد می‌کند بر چه مطلبی کار هنری می‌کند؟ زبان، فکر، اندیشه، ادراک که
عالی‌ترین موضوع این دنیا است یعنی اگر موضوع کار ادبیات را با انواع هنرها مقایسه
کنیم، می‌بینیم هنرمندی که ادبیات از زیر دست او خارج می‌شود با احوالات عمیق و
لطیف انسانی سروکار دارد بدین جهت نویسندگان و ادیبان شاید والاترین کار هنری را
می‌کنند، چون لطیف‌ترین حقیقت این عالم را موضوع کار هنری قرار می‌دهند و تجلیل از
اهل ادب در واقع تجلیل از والاترین هنرها است.
* اسماعیلی: قلم
پل ارتباط گذشته با حال و آینده است
علی اسماعیلی
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تبریک ایام شعبانیه با اشاره به ماه
مبارک رمضان آن را پربرکت خواند و اظهار داشت: 11 سال پیش در 14 تیرماه با پیشنهاد
جمعی از نویسندگان و انجمن قلم و تصویب شورای فرهنگ عمومی این روز به نام قلم نامگذاری
شد.
وی افزود: امسال
برای اولین‌بار این مراسم با همکاری خانه کتاب و انجمن قلم ایران ترتیب داده شده
است تا ضمن حضور اهالی قلم تجلیلی از فعالیت‌های این هنرمندان داشته باشیم؛ خدا را
شاکریم که در پایان دولت دهم توانستیم این مراسم را برگزار کنیم چرا که حداقل کاری
بود که در حوزه معاونت فرهنگی انجام شده است.
معاون فرهنگی
وزیر ارشاد ضمن اشاره به اینکه با برپایی این روز یادی از مفاخر ایران اسلامی می‌کنیم،
تصریح کرد: با تجلیل از پیشکسوتان قلم و مقام آنان آنها را در رنگین‌ماندن جوهر
قلم‌شان یاری می‌دهیم.
این مقام مسئول
متذکر شد: انسان‌هایی که با نوشته‌هایی برگرفته از سال‌ها تلاش و رنج در راه دانش
و تجربه و علم اندوزی سرلوحه زندگی بسیاری از جوانان، زنان و مردان جامعه اسلامی
شدند باید مورد توجه باشند.
اسماعیلی با
بیان اینکه قلم به دستانی که اسطور‌ه‌های این سرزمین را جان تازه‌ای بخشیدند و
برای نسل‌های پس از خود به میراث گذاشتند مهم شمرده می‌شوند، اضافه کرد: قسم به
قلم و آنچه می‌نویسد، در واقع قلم به زبان بیان عقل و معرفت انسانی، بیانگر فکر،
اندیشه و شخصیت صاحب آن است. قلم بیانگر فکر، فرهنگ و اتحاد ملت‌ها است و ترسیم‌کننده
خطوط فکری، سیاسی، اجتماعی و ادبی ارباب ادب و قلم و انتقال‌دهنده فکر و فرهنگ به
نسل‌های حاضر و آینده همچنین حلقه وصل فرهنگ و اندیشه‌های ترجمان فکر و هنر و
اندیشه و پرده‌گشای رازهای آفرینش و هدایتگر عقل‌ها و مغزها است.
معاون فرهنگی
وزیر ارشاد قلم را صنع حکمت و تقدیر و تعلیم و هدایت، عزت و استقامت در راه خدا
دانست و افزود: قلم وسیله حفظ و تداوم فرهنگ و تمدن‌های بشری است همچنین تکامل
علوم و ابزار بیداری اندیشه‌ها و افکار و منشأ هدایت و آگاهی بشر است.
وی عنوان کرد:
قلم حافظ علوم و معارف پاسدار افکار اندیشمندان و حلقه اتصال فکری علما و پل
ارتباط گذشته با حال و آینده است.
* اعوانی: ایران
از حیث اندیشه و تفکر در میان تمام کشورهای دنیا موقعیت ممتازی دارد
در این مراسم
غلامرضا اعوانی محقق و پژوهشگر در سخنانی پیرامون فرهنگ بلند و والای ایران
اسلامی، گفت: فرهنگ یکی از مشخصات ایران اسلامی است. این نشانه در کمتر فرهنگی
دیده می‌شود، ایران از فرهنگ‌های تأثیرگذار بوده چرا که فرهنگ‌های جز این مرده
محسوب می‌شوند یعنی تنها در گذشته تأثیر داشتند.
این نویسنده
گفت: ایران اسلامی یکی از فرهنگ‌هایی بوده که پیوسته در طول تاریخ به لحاظ فرهنگی،
سیاسی و حکومتی عظمت داشته است.
اعوانی خاطرنشان
کرد: ایران از حیث اندیشه و تفکر، فلسفه و حکمت در میان تمام کشورهای دنیا موقعیت
ممتاز دارد و از حیث علمی و نظری هم ویژه است چرا که عمل خود نوعی حکمت شمرده می‌شود.
این پژوهشگر
پیشکسوت ادامه داد: ایران از حیث فرهنگی دارای خصوصیاتی است که در میان فرهنگ‌های
باستانی چون چین و غرب دیده نمی‌شود، اولاً در بین کشورهای اسلامی پرچمداران معارف
بوده و همه علوم و فنون را شامل می‌شده است، بزرگان تمام علوم ایرانی بودند و در
انتقال فرهنگی به فرهنگ دیگر ایرانیان عملکردی بی‌نظیر دارند.
این نویسنده با
بیان اینکه شرق ایران پیش از اسلام، بودایی بوده است، عنوان کرد: بنا به گفته
بزرگان ایرانی‌ها دین بودا و کتاب‌های بودایی را پیش از اسلام از سانسکریت به چینی
ترجمه کردند و همچنین ایران اسلامی در حکمت وارث حکمت‌های باستان بوده است و از
این طریق به غرب منتقل شده است چرا که در آن زمان غرب حکمت نداشت.
این پژوهشگر در
پایان به هندشناسی جدید اشاره و گفت: هندشناسی جدید از ایرانیان است در حدود 450
سال پیش متون سانسکریت فلسفی، علمی، دینی از سانسکریت به فارسی ترجمه و برخی از
آنها چاپ شدند.
* سرشار:
پیشنهاد ثبت روز نزول سوره قلم میان همه کشورهای اسلامی
در این مراسم
محمدرضا سرشار ضمن اشاره به نامگذاری روز قلم توضیح داد: بنده به نمایندگی از
انجمن قلم ایران که از اولین سالروز قلم جایزه قلم زرین را در همین روز برگزار
کرده مطالبی را پیرامون نامگذاری این روز و جایزه عنوان می‌کنم.
سرشار افزود: در
جستجوی اینترنتی 310 هزار پست الکترونیکی یافتم که اخبار این مراسم را پوشش داده
بودند حتی در برخی شبکه‌های خبری خارجی که با نظام هم راستا نیستند به شیوه خاص
خود یادی از این روز کردند.
این نویسنده با
بیان اینکه چگونه شد 14 تیر به نام روز قلم نام گرفت به پیشنهادهایی اشاره و ادامه
داد: پیشنهاد ما برای ثبت روز قلم روز نزول سوره قلم بود که می‌توانست روز مشترکی
میان همه کشورهای اسلامی باشد، اما پس از آنکه پیگیر شدیم مطالبی درباره جشن
تیرگان یافتیم که چهاردهم تیر را روز قلم نهاده و در این روز پادشاهان پیشدادی از
نویسندگان تجلیل می‌کردند، اما امیدواریم آرزوی انجمن قلم که برگزاری یک روز بین‌المللی
در جهان اسلام است محقق شود تا در سطح وسیع‌تری فعالیت اهل قلم را معرفی کنیم.
در این مراسم
احمد شاکری دبیر حوزه داستان جایزه قلم زرین، کامران پارسی‌نژاد عضو هیئت داوران
بخش پژوهش و نقد ادبی بیانیه هیئت داوران را در هر بخش قرائت کردند.
در پایان رضا
اسماعیلی دبیر جشنواره قلم زرین بیانیه پایانی دوره یازدهم این جایزه را برای
حاضران خواند.
از سوی مؤسسه
خانه کتاب از دو پیشکسوت فرهنگ مکتوب با نام‌های «حجت‌الاسلام علی کورانی» و
«غلامرضا اعوانی» به پاس سال‌ها مجاهدت و تألیف آثار فراوان تجلیل به عمل آمد.
این مراسم در
باغ زیبای وزرات ارشاد در سالن اجتماعاتی که به لحاظ مکانی کوچک و بسیار گرم بود
برگزار شد، به نحوی که حاضران با کاغذهایی مدام خود را باد می‌زدند.
اهالی فرهنگ
بسیاری با خانواده‌هایشان مهمان موسسه خانه کتاب و انجمن قلم بودند افرادی چون،
مجتبی رحماندوست، محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری، رضا حمیدی مشاور وزیر ارشاد،
محمد حسنی مدیر عامل بنیاد ادبیات داستانی، قادر طراوت پور و نویسندگانی چون
محمدعلی گودینی، کامران شرفشاهی، جواد محقق، عباسعلی وفایی، منوچهر اکبری، راضیه
تجار، علی الله سلیمی، مجید عمیق و...
در پایان این
مراسم برگزیدگان یازدهمین دوره جایزه قلم زرین تجلیل شدند که اسامی برگزیدگان به
شرح ذیل است:
بخش شعر: علیرضا
قزوه و حسنی محمدزاده به صورت مشترک
بخش نقد و
پژوهش: سمیرا بامشکی
بخش داستان نیز
برگزیده ندارد