جایزۀ دکتر افشار به زنده‌یاد سید عبدالله انوار اهدا شد
به گزارش روابط عمومی و امور
بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا به نقل از بنیاد موقوفات افشار: بیست و نهمین جایزۀ
تاریخی و ادبی دکتر محمود افشار، اهداشده به زنده‌یاد سید عبدالله انوار، طی جلسه‌ای
با حضور دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس شورای تولیت، دکتر محمد افشین‌وفایی، مدیر
عامل بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ریاست کتابخانۀ ملی و معاونان ایشان و تنی
چند از دیگر اعضای کتابخانۀ ملی و بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، به کتابخانۀ ملی
سپرده شد.
بنیاد موقوفات دکتر محمود
افشار در نظر داشت این جایزه را در بهار امسال در مراسمی به شادروان سید عبدالله
انوار اهدا کند، اما با کمال تأسف استاد انوار، در روزهای پایانی سال پیش درگذشت؛
به همین دلیل جایزۀ ایشان که شامل لوح تقدیر، نشان برنز منقوش به تصویر دکتر محمود
افشار و نیز قالیچۀ ابریشم نفیس نائینی است، به کتابخانۀ ملی سپرده شد تا در
کتابخانۀ اهدایی آن دانشمند به کتابخانۀ ملی، نگهداری شود.
در این جلسه دکتر محقق داماد
ابتدا به معرفی دکتر افشار و موقوفات و اهداف ملی او پرداخت و پس از آن با یادکرد
از استاد انوار، متن لوح بیست و نهمین جایزۀ دکتر محمود افشار را قرائت کرد.
در لوح بیست و نهمین جایزۀ تاریخی
و ادبی دکتر محمود افشار آمده است:
«دانشمند گرامی، جناب آقای
عبدالله انوار چون شما بیش از هشتاد سال به مطالعه و تحقیق در نسخه‌شناسی، ادبیات
و علوم مختلف فلسفه، منطق، موسیقی و ریاضی پرداخته‌اید و با پاسداشت میراث کهن علمی
و فرهنگی ایران، به فرهنگ ملّی و ایرانی خدمت‌رسانی کرده‌اید، و چون شما افزون بر
دو دهه در جایگاه ریاست بر بخش نسخ خطی کتابخانۀ ملی ایران با نهایت تعهد و دلسوزی
به خدمت اشتغال داشته‌اید، و چون شما ده جلد از فهرست نسخ خطی کتابخانۀ ملی را با
ثبت عالمانۀ مشخصات هزاران کتاب فارسی و عربی موجود در این کتابخانه به چاپ رسانده‌اید،
و چون شما سال‌ها در همکاری با مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا همت خود را مصروف تألیف این
لغت‌نامه داشته‌اید، و چون شما بخشی از کتاب شفای ابن‌سینا را در کتابی با عنوان
جوامع علم موسیقی به فارسی ترجمه و شرح نموده‌اید، و چون شما بر کتاب‌هایی گرانسنگ
مانند اساس‌الاقتباس و تحریر اصول اقلیدس از خواجه نصیرالدین طوسی، که به ترتیب از
مهم‌ترین آثار تألیف‌شده در علم منطق و ریاضی در دورۀ اسلامی هستند، و بخش ریاضیات
در کتاب شفا از ابن‌سینا تعلیقه‌هایی گرهگشا و سودمند نوشته‌اید، و چون کتاب
جهانشگای نادری اثر میرزا مهدی استرآبادی، که در عصر نادرشاه افشار مهم‌ترین اثر
منثور تاریخی و ادبی تألیف‌شده دربارۀ اوست، با تصحیح شما انتشار یافته است، و چون
شما شرح عربی مبارکشاه بخاری بر کتاب الأدوار فی الموسیقی صفی‌الدین ارموی را تصحیح
کرده و به فارسی برگردانده‌اید، بنیاد
موقوفات دکتر محمود افشار با سربلندی و خشنودی بیست و نهمین جایزۀ ادبی و تاریخی
خود را که قالیچه‌ای ابریشمی مزین به نام شما و اثر هنرمندان نائینی است، همراه با
پایزه‌ای با نقش چهرۀ واقف و نشان بنیاد به شما تقدیم می‌کند.»
غلامرضا امیرخانی، معاون
کتابخانۀ ملی، نیز توضیحاتی را در مورد فعالیت‌های مرحوم استاد انوار در کتابخانۀ
ملی و خدمات علمی ایشان در طول سال‌های کار در آن کتابخانه بیان کرد. استاد
عبدالله انوار (۱۸مرداد
۱۳۰۳- ۱۸اسفندماه ۱۴۰۱) در رشتۀ حقوق و سپس ریاضی تحصیل
کرد و در علوم منطق، موسیقی، فلسفه و تاریخ نیز تبحر داشت. او بیش از ۲۰سال رئیس بخش نسخ خطی کتابخانۀ
ملی ایران بود و در دوران پربار کار و پژوهش چندین جلد فهرست نسخه‌های خطی به فارسی
و عربی تدوین کرد و گردآوری یکی از حروف مجلدات لغت‌نامۀ دهخدا را نیز به انجام رساند.
او که به سه زبان عربی، انگلیسی و فرانسوی مسلط بود، آثاری مهم چون شفای بوعلی سینا،
مقاصد الفلاسفۀ غزالی، موسیقی الکبیر فارابی و حکومت الهی سنت توماس آگوستین را به
فارسی ترجمه کرد. از دیگر آثار وی می‌توان به ترجمه و شرح کتاب‌هایی چون تلویحات شیخ
اشراق، منطق الملخص امام فخر رازی و نوشتن تعلیقه بر اساس الاقتباس خواجه نصیرالدین
طوسی و تصحیح متن تاریخ جهانگشای نادری اشاره کرد.
جایزه ادبی و تاریخی بنیاد
دکتر محمود افشار به دانشمندان، پژوهندگان، نویسندگان و شاعرانی اعطا می شود که
سهم مهمی در تولید آثار ارزشمند ادب فارسی یا پژوهش هایی در مورد تاریخ ایران زمین
داشته اند.
بنیاد موقوفات دکتر افشار از
سال ۱۳۶۸شروع
به اهدا جایزه و قدردانی از چهره‌های برجسته فرهنگی کرد. این افراد عبارتند از: نذیر
احمد، استاد دانشگاه علیگره؛ غلام‌حسین یوسفی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد؛ امین
عبدالمجید بدوی، استاد دانشگاه عین شمس قاهره؛سید محمد دبیرسیاقی، عضو مؤسسه لغت‌نامه
دهخدا؛ظهورالدین احمد، استاد دانشگاه پنجاب لاهور؛جان هون نین، رئیس بخش فارسی
دانشگاه پکن؛کمال‌الدین عینی، استاد ادبیات فارسی در تاجیکستان؛ منوچهر ستوده،
استاد دانشگاه تهران؛کلیفورد ادموند باسورث، استاد دانشگاه منچستر؛ عبدالحسین زرین‌کوب،
استاد دانشگاه تهران؛فریدون مشیری، شاعر ایرانی؛ تسونه‌ئو کورویانگی، استاد
دانشگاه مطالعات خارجی توکیو؛ریچارد نلسون فرای، استاد زبان فارسی دانشگاه
هاروارد؛ هانس دوبروین، استاد زبان فارسی دانشگاه لیدن؛نجیب مایل هروی، پژوهشگر و
مصحح متون عرفانی در افغانستان؛شارل هانری دو فوشه کور: استاد دانشگاه پاریس؛بدرالزمان
قریب، استاد دانشگاه تهران؛برت فراگنر، استاد دانشگاه‌های آلمان و اتریش؛ احمد
منزوی، کتاب‌شناس و فهرست‌نگار برجسته؛آنجلو میکله پیه مونتسه، استاد دانشگاه روم؛
احمد اقتداری، دانشمند ایرانی؛محمدعلی موحد، دانشمند ایرانی؛ هوشنگ ابتهاج (سایه)،
سخن‌سرای نامور ایرانی؛ ژیلبر لازار، استاد دانشگاه پاریس؛ علی‌اشرف صادقی، استاد
دانشگاه تهران؛یوشیفوسا سکی، دانشمند ژاپنی، استاد دانشگاه توکائی؛ محمّدرضا باطنی،
زبانشناس و مترجم ایرانی و استاد دانشگاه تهران؛پیر لکوک، ایران‌شناس و واژه‌شناس
بلژیکی و مترجم اوستا و شاهنامه.