ارایه 124 مقاله دومین کنگره بین‌المللی اخلاق زیستی

سیدمحمدحسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم در سخنرانی خود با عنوان «جهان امروز و جایگاه اخلاق» با بیان این که بحران‌های اجتماعی و فردی انسان معاصر پیش از آن که ناشی از عقب‌ماندگی علمی و صنعتی باشد، ناشی از انحطاط اخلاقی و بی‌توجهی به فضایل انسانی است، افزود: تجربه تاریخی نشان می‌دهد که انسان در برهه‌هایی از تاریخ که جهان محوری را دلمشغولی خود ساخته، از خود و خدای خویش غافل شده و در نتیجه به خود تباه‌گری و دگر تباه‌گری روی آورده است.

وی با بیان این که سقراط نخستین متفکری بود که به این اصل کلیدی پی‌برد و براساس آن به اصلاح فرهنگی ـ اخلاقی جامعه بحران‌زده دنیامدار زمان خود همت گماشت، گفت: پس از او هرچند دریچه فضیلت اخلاقی به روی اندیشمندانی چون افلاطون، ارسطو، رواقیون و دیگران گشوده شد، ولی هیچ‌گاه این اصل بنیادین آن‌گونه که در فرهنگ و معارف ادیان مانند آیین زرتشت و مکتب‌های ابراهیمی مورد عنایت بود، مورد توجه قرار نگرفت.

به گفته حسینی پیامبر اسلام(ص) با ندای توحید پا به عرصه فرهنگ بشری نهاد و محوری‌ترین هدف عملی بعثت خویش را تکمیل فضایل و مکارم اخلاقی قرار داد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: در غرب سیر تاریخی فضایل اخلاقی با ظهور رنسانس درقرن شانزدهم به گونه دیگری رقم خورد.

حسینی با تاکید بر این که فرهنگ سکولار با پشتوانه تکنولوژی مدرن در عرصه هنر بحران‌های روانی و مشکلات فرهنگی وسیعی را دامن زده است، گفت: ترویج خشونت در‌آثار هنری و بسترسازی برای نابودی نظام خانواده و ایجاد افسردگی و سلب امنیت روحی در زندگی فردی از نمونه‌های بارز آن است.

رئیس کنگره اخلاق زیستی در بخش دیگری از سخنانش بازگشت به مکارم اخلاقی نبوی را راهی برای دستیابی به سعادت و خوشبختی ذکر کرد و افزود: اخلاق نبوی برخلاف اخلاق سکولار، سودگرایانه مادی نیست؛ چنانکه صرفاً شخصی و فردی هم نیست.

وی گفت: اخلاق زیستی و غیرزیستی سکولار در جهان‌بینی سکولار ریشه‌دارد و اخلاق نبوی در جهان‌بینی توحیدی ـ نبوی.

حسینی خطاب به حضار گفت: انتظار ما از محققان و اندیشمندان اخلاقی به ویژه در قلمروهای جدید و نوظهور مانند اخلاق زیستی یا کاربردی، آن است که مسائل جدید را با مبانی اصیل بومی به ویژه براساس اصول متعالی و ناشناخته توحیدی و نبوی تبیین کنند.

پیام آیت‌الله العظمی جوادی آملی
در ادامه این کنگره بین‌المللی پیام حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی توسط حجت‌الاسلام سعید جوادی‌ آملی قرائت شد.

در بخشی از این پیام آمده است:

روح مجرد انسانی، بدون بدن نخواهد بود؛ مادامی که در دنیاست زندگی طبیعی او با همین بدن تأمین می‌شود ولی حیات انسانی او گذشته از تغذیه، نمو و تولید که منطقه مشترک انسان و گیاه است و گذشته از برخی عواطف و احساسات و توالدها که حوزة اشتراکی انسان و حیوان است، با جزم علمی دربارة جهان و موجودات ویژه آن از یک سو و با عزم عملی درباره کیفیت تعامل درست با خود و با جهان و با دیگران از سوی دیگر، به دست می‌آید و رسالت تامین این حیات معنوی فرد و جامعه، با اخلاق است که این فن وزین، چندین فن عریق را در قلمرو خود دارد.

در بخش دیگری از پیام ایشان آمده است: علم اخلاق دارای مواد، مبانی و منابع است. مواد اخلاقی عبارت از دستورهای مثبت و منفی به صورت الزامی یا ترجیحی است؛ مبانی اخلاقی عبارت از ضوابط کلی است که مواد اخلاقی به استناد آنها تدوین می‌شود و منابع اخلاقی عبارت از اصول ثابت و قابل اعتماد و حجت‌الله است که مبانی اخلاقی از آنها استنباط می‌شود. در اسلام که به صورت ادیان ابراهیمی مطرح می‌شود: تمام عنصرهای یاد شده فراهم است و با وجود آنها می‌توان فن علمی اخلاق را سامان بخشید.

در ادامه این پیام آمده است: آنچه اکنون در جهان کنونی به ویژه خاورمیانه می‌گذرد، خونریزی، غارت و ویرانگری و یگانه راه علاج آن، فهمِ صحیح اخلاق و ایمان به آن و عمل صالح مطابق آن است. چنین فضیلت خلقی همان‌طور که بدون مرز و منزه از قید زمان و بند زمین و رَهن زبان است، مبرای از گزند خودبینی و هوامحوری است، زیرا یگانه چیزی که مشترک بین خاوری و باختری است، فطرت توحیدی است که نه شرقی است و نه غربی و صیانت این هدیه خدا فقط در دین الهی است.

در ادامه این همایش دکتر عباس صدری پیام دکتر «عبدالعزیز بن عثمان التجویری»، مدیرکل سازمان آیسسکو را به کنگره اخلاق زیستی قرائت کرد.

دکتر لطفی، دبیر علمی کنگره هم گزارشی از چگونگی برگزاری کنگره ارائه کرد.