عضو کمیته میراث ناملموس آیسسکو با تاکید بر این نکته که در یونسکو چیزی تحت عنوان «ثبت مفاخر» نداریم یا فلان کشور «ابن سینا» را به نام خود ثبت کرد، سخن اشتباهی است گفت: دولت‌ها با جعل تاریخ و مصادره مفاخر موجب تحمیق ملت خود خواهند شد.
به گزارش روابط عمومی روابط
عمومی و امور بین‌الملل بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی‌سینا به نقل از روزنامه اطلاعات؛
فرهاد نظری، عضو کمیته میراث ناملموس آیسسکو و مدیرکل پیشین دفتر ثبت آثار تاریخی در
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار داشت: عنوان
روز «ثبت آثار و مفاخر؛ عملکرد ملی، راهبرد جهانی» جذاب است، اما خالی از اشکال نیست؛
چراکه در یونسکو چیزی تحت عنوان «ثبت مفاخر» نداریم. البته ثبت آثار اعم از میراث ملموس
و ناملموس و میراث طبیعی و میراث مستند، رایج و معمول است و چنان‌که گفتم این رویکردِ
«عملکرد ملی و راهبرد جهانی» جذاب است.
عضو
کمیته میراث ناملموس آیسسکو ادامه داد: درباره مصادره آثار که تکلیف روشن است و آثار
تاریخی غیرمنقول و میراث طبیعی را نمی‌توان مصادره کرد، چون قابل جابه‌جایی نیست. مثلاً
هیچ کشوری نمی‌تواند «طاق بستان» یا «سرو ابرقو» را به نام خود ثبت کند، چون این‌ها
در جغرافیا و مالکیت ایران است.
او
افزود: اما درباره میراث مستند، وضعیت کمی متفاوت است. هر کشوری که دارنده نسخه یا
میراث مستند باشد، می‌تواند آن را در فهرست منطقه‌ای یا جهانی میراث مستند (برنامه
حافظه جهانی) ثبت کند. حتی اگر آن اثر قبلاً متعلق به کشوری دیگر بوده باشد و به نحوی
به کشور دیگری منتقل شده‌باشد. به طور مثال ما نسخه نفیسی از «جامع‌التواریخ» را ثبت
کردیم که این اثر در هند تولید شده‌است، اما در همان زمان به ایران آمده و اکنون در
کاخ گلستان است. اگرچه نویسنده جامع‌التواریخ، خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی است،
اما این نسخه مورد بحث در هند کتابت و مصورسازی شده‌است. مثال دیگر «اسناد و مخطوطات
مصور فارسی» در مصر است که توسط آن کشور ثبت شده، چون آنجا نگهداری می‌شود .
نظری
تاکید کرد: درباره ثبت و مصادره مفاخر باید بگویم اصلاً چیزی تحت عنوان ثبت مفاخر در
یونسکو وجود ندارد. آن‌ها با نکوداشتِ مفاخر همراهی می‌کنند. از طرفی، اصلاً و اساساً
ثبت مفاخر بی‌معنی است. یعنی وقتی گفته می‌شود فلان کشور «ابن سینا» را به نام خود
ثبت کرد، سخن اشتباهی است. البته مصادره بحث دیگری است که از راه‌های گوناگون زمینه
تحقق آن فراهم می‌شود. مصادره مفاخر، نوعی تحریف و دستکاری در تاریخ و تمدن و فرهنگ
بشری است.
عضو
کمیته میراث ناملموس آیسسکو گفت: دولت‌ها با جعل تاریخ و مصادره مفاخر با هر انگیزه
و نیتی مثل هویت‌سازی، موجب تحمیق ملت خود خواهند شد، چون حقیقت چیز دیگری است و در
این روزگار با این گردش و دسترسی اطلاعات، تلاش مذبوحانه‌ای است.
نظری
در عین حال بیان کرد: البته این صحبت‌های من به این معنی نیست که باید دست روی دست
بگذاریم. پاسداری از میراث فرهنگی، وظیفه‌ای انسانی و ملی است و نباید نسبت به آن کوتاهی
کرد. باید با برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی دقیق و با در نظر گرفتن منافع و مصالح ملی
اقدام کنیم.