مقالات

خواجة نصیر، غریب فی وطنه

الدکتور غلام حسین ابراهیمی دینانی  ۱۳۹۰/۱۲/۰۹
قال الاستاذ الجامعی والکاتب فی مجال الفلسفة ابراهیم دینانی امام ملتقى تکریم خواجة نصیر: ان خواجة نصیر کان یعیش فی احد اسوأ فترات العالم وفی ذروة الظلم والاشعریة، الاشعریة التی کانت عدوا للفکر ومازالت. لقد کان خواجة نصیر فیلسوفا وعدوا للاشعریة لکننا مازلنا نعتبره متکلما. انه غریب فی وطنه.

 

 

واقیم ملتقى تکریم خواجة نصیر یومی 25 و 26 شباط/فبرایر فی مؤسسة الحکمة والفلسفة. والقى غلام حسین ابراهیمی دینانی کلمة فی الیوم الاول من الملتقى.

 

وتطرق دینانی الى مکانة خواجة نصیر فی الفلسفة الاسلامیة وقال ان خواجة نصیر احد اکبر رجالات تاریخ ایران والاسلام وهو عدو بالنسبة لخارج ایران وغریب فی وطنه. وبعد الفارابی وابن سینا، لم یکن هناک اکثر شمولة وجامعیة للعلوم من خواجة نصیر وهذا الامر سار الى یومنا هذا. فقد کان ملما بعلوم زمانه، وجمع جمیع علماء عصره فی مدینة مراغة الایرانیة.

 

واعتبر ان خواجة نصیر هو اکبر رجالات السیاسة فی العالم الاسلامی وقال ان ای فرد فی العالم الاسلامی لا یتمتع بعمق الفکر السیاسی لخواجة نصیر. لقد کان عمله سیاسیا – ثقافیا، لانه استخدم السیاسة فی خدمة الاسلام والثقافة. وکان یعیش فی عصر هولاکو المغولی. لقد بنى قوة من خلال هذا الغول واستفاد من "غول السیاسة" هذا لدحر العباسیین. فان لم یکن تدبر وحکمة خواجة نصیر، لما کان العباسیون قد زالوا ولم یکن مصیرنا واضح الیوم.

 

واضاف ابراهیم دینانی ان خواجة نصیر، کان شیعیا خالصا. وسأل سنی متعصب یوما ما خواجة نصیر: "هل انت من حمیر الشیعة ام من بقرهم" ورد علیه الخواجة بقوله "من بقرهم"، فسأل السنی المتعصب "اذن این قرونک" فاجابه الخواجة "لقد اعطیت قرونی لهولاکو لیستخدمها فی الموقع الذی یجب ان تستخدم فیه".

 

وتابع ان خواجة نصیر کان صانعا للثقافة. لقد کان یعیش فی احد اسوأ عصور العالم طغى على ذلک العصر الظلم والجور وتراجعت فیه الثقافة. لقد کان یعیش فی ذروة عصر الاشعریة، الاشعریة التی مازلنا نشعر بها بشکل ما. ان الاشعریة هی عدو الفکر. لقد الحق المتکلمون ضررا بالغا بالفلسفة ومازال هذا الخسران قائما للاسف. لقد کان خواجة نصیر عدو الاشعریة. انه فیلسوف لکننا مازلنا نعتبره متکلما. لقد کان یعیش فی عصر تغلبت علیه الاشعریة ولم یستطع الحدیث عن الفلسفة فی العلن. اذن طرح فلسفته فی اطار الکلام.

 

ورأى ابراهیمی دینانی ان کتاب "تجرید الاعتقاد" لخواجة نصیر یشتمل على معتقداته الفلسفیة وقال ان خواجة نصیر حول فی هذا الکتاب، الکلام الى فلسفة ونفخ روح الفلسفة فی علم الکلام الشیعی. ولم یبلغ الکلام الشیعی اوجه قبل خواجة نصیر، لان الشیعة لم یکونوا بحاجة الى الکلام مع وجود الائمة (ع). وبتقدیری فانه لا یجب اعتبار "تجرید الاعتقاد" لخواجة نصیر، عملا کلامیا. فهذا الکتاب یحتوی على موضوعات کثیرة ویجب قراءته ثانیة وثانیة. وهذا الامر ینطبق على کتاب "شرح الاشارات" لخواجة نصیر ایضا. وهذا الرجل العظیم الف کتبا کثیرة لکنها لم تقرء بشکل جید.

 

واضاف اننا نعتبر خواجة نصیر فیلسوف الحوار، لانه کان من اصحاب الحوار وکان یراسل جمیع علماء عصره ویتباحث معهم. ان اسئلته واجوبته فی هذه المراسلات ملفتة. فالفلسفة تعنی الحوار وان قرأ احد الفلسفة من دون هذا الحوار، فانه انجز عملا عبثیا. لیس مهما حفظ کتب الفلسفة، بل المهم ان نصل الى فهم من هذه الفلسفة. فالفلسفة تعنی الحوار والحوار یعنی الفهم.

 

وقال ابراهیم دینانی ان الحوار الذی نتحدث عنه لیس حوارا بین اثنین او اکثر فحسب بل هو فکر الفیلسوف وحواره مع نفسه. فالحوار یتأتى من خلال التساؤل وان لم یکن لدینا تساؤل، فاننا لن نمارس التفکیر. ان جمیع کتب خواجة نصیر، هی حصیلة حواراته التی کانت ثنائیة او احادیة.

 

وفی الیوم الثانی من ملتقى تکریم خواجة نصیر، والذی عقد یوم الاحد 26 فبرایر فی مؤسسة الحکمة والفلسفة القى کل من حسین معصومی همدانی وامیر محمد کمینی وحنیف قلندری کلمات تحدثوا فیها عن الاراء العلمیة لخواجة نصیر، کما تحدثت شهین اعوانی حول الاخلاق فی رؤیة خواجة نصیر وتحدث مصطفى محقق داماد حول الاراء الکلامیة لهذا الفیلسوف.

 

 

 

 

المصدر: ایبنا

 

 

 

۱۰۹۸

ارسال نظر


برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم اینجا کلیک کنید.

همدان - بنای آرامگاه بوعلی‌سینا - ساختمان اداری بنیاد بوعلی‌سینا

 ۹۸۸۱۳۸۲۶۳۲۵۰+ -  ۹۸۸۱۳۸۲۷۵۰۶۲+

info@buali.ir

برای دریافت پیامک‌های بهداشتی در زمینه طب سینوی، کلمه طب را به شماره ۳۰۰۰۱۸۱۹ ارسال کنید